Kubek do grzańca z oferty zakładów ceramicznych Bolesławiec (fot. mat. pras.)
Ceramiczny design lat 50. i 60. XX wieku w Polsce to nie tylko projekty powstające w pracowniach Zakładu Ceramiki i Szkła IWP. To ciekawa i dotąd rzadko prezentowana oferta wytwórni porcelany, porcelitu i fajansu, takich jak Bolesławiec, Ćmielów, Chodzież i wiele innych. Polskie fabryki ceramiki, o czym przekonuje lektura swoistego kompendium wiedzy autorstwa Barbary Banaś, to też niezwykłe historie. W książce „Polski New Look” podkreślony został artystyczny wymiar projektów, główne cechy, a także zaprezentowane konkretne kolekcje, figurki i serwisy. Nie zabrakło też biografii projektantów, którzy odpowiedzialni byli za projekty ceramiki użytkowej, w tym wielu zapomnianych kobiet, m.in. Danuty Duszniak, która jako pierwsza zaprojektowała serwis w stylu New Look („Kolumb” z 1956 r.). To pozycja niezbędna nie tylko dla miłośników designu i kolekcjonerów ceramiki.
Design przełomu dekad lat 50. i 60. XX wieku reklamowano często jako „new look”. Ten wpadający w ucho zwrot stał się hasłem wywoławczym debiutanckiej kolekcji Christiana Diora, do Polski zaś nowe trendy dotarły na krótko przed polityczną „odwilżą” 1956 roku. Niezwykłą rolę w propagowaniu „nowoczesności” i pojęcia „dobrego wzoru” odegrał założony przez Wandę Telakowską Instytut Wzornictwa Przemysłowego w Warszawie.
W tej bogato ilustrowanej książce, z ponad 200
kolorowymi fotografiami, znajdują się informacje o historycznych kontekstach
rozwoju europejskiego i polskiego wzornictwa, a takżę animatorskiej roli IWP.
Są też historie i dokonania poszczególnych ośrodków, fabryk w Wałbrzychu,
Jaworzynie Śląskiej, Chodzieży, Ćmielowie, Pruszkowie, Tułowicach, Bogucicach,
Włocławku czy Mirostowicach, wytwórni prywatnych, jak Steatyt oraz zakładów
związanych z Cepelią: Kadyny, Bolesławiec, Włocławek i Łysa Góra. Książkę
wzbogacają zapisy rozmów z projektantami, wykaz projektów rzeźby figuralnej i
biogramy artystów.
O autorce
Barbara Banaś, to doktor historii sztuki, kustosz Działu
Ceramiki i Szkła Współczesnego Muzeum Narodowego we Wrocławiu, adiunkt w
Instytucie Kulturoznawstwa Uniwersytetu Wrocławskiego. Na co dzień zajmuje się zagadnieniami
rzemiosła artystycznego XX wieku i współczesnego designu.
Współautorka publikacji poświęconych historii polskiego wzornictwa m.in.: „Rzeczy Pospolite. Polskie wyroby 1899–1999”, „Poradnik polskiego kolekcjonera”, „Out of Ordinary”. Autorka monografii: „Krystyna Cybińska”, „Zbigniew Horbowy” i „Secesja wrocławska”, wspólnie z fotografem Leszkiem Szurkowskim.
