Ikona walki o prawa kobiet. „Saudyjka za kierownicą”, czyli Manal asz-Szarif

Nic nie wskazywało na to, że przeciwstawi się tyrańskim rządom i stanie się znaną na całym świecie aktywistką walczącą o prawa saudyjskich kobiet. Magazyn „Time” umieścił Manal asz-Szarif na liście stu najbardziej wpływowych osób 2012 roku, a organizatorzy Oslo Freedom Forum zaprosili ją do wygłoszenia przemówienia podczas dorocznej konferencji. Została również wyróżniona Nagrodą im. Václava Havla za Kreatywny Dysydentyzm. Występuje na licznych spotkaniach dotyczących praw człowieka, pisze artykuły do gazet i na bloga. Poruszająca historia „Saudyjka za kierownicą” jest jej pierwszą książką.

Urodziła się i dorastała w tradycyjnej saudyjskiej rodzinie w Mekce, w czasie kiedy Arabia Saudyjska pozostawała pod silnym wpływem islamskich fundamentalistów. Sama również uległa indoktrynacji radykałów. Będąc nastolatką, niszczyła kolorowe czasopisma matki, kasety brata i własne szkicowniki zawierające zabronione rysunki istot żywych. Podjęła studia na Uniwersytecie Króla Abdulaziza w Dżuddzie, a później pracę w koncernie Aramco, gdzie przez prawie 10 lat zajmowała się bezpieczeństwem systemów komputerowych, bowiem z wykształcenia jest informatykiem. Coraz częściej doświadczała jednak dyskryminacji tylko ze względu na swoją płeć. Bez zgody męskiego opiekuna nie mogła wynająć pokoju, złożyć wniosku w urzędzie, korzystać z pomocy medycznej.

Najbardziej bolało ją to, że mimo posiadania własnego samochodu i prawa jazdy otrzymanego podczas pobytu za granicą nie mogła kierować pojazdem, ze względu na obowiązujący w Arabii Saudyjskiej zakaz prowadzenia samochodów przez kobiety. Była zdana na łaskę taksówkarzy oraz młodszego brata. Któregoś dnia postanowiła się zbuntować i ogłosiła w internecie, że w dniu swoich 32 urodzin usiądzie za kierownicą, wyjedzie na ulice miasta… i będzie tworzyć historię. Jak zapowiedziała, tak zrobiła. Za swój protest w maju 2011 roku została aresztowana. Zwolniono ją po nagłośnieniu sprawy przez międzynarodowe media i organizacje. Obecnie Manal asz-Szarif jest matką dwóch synów. Wraz z mężem i młodszym synem mieszka w Australii.

„Takie książki mogą zmienić świat”

„Odważna, niezwykła, łamiąca serce osobista historia kobiety walczącej o równouprawnienie. Książka zawiera rzadki wgląd w serca i rozumy ludzi, którzy żyją w społeczeństwie niedostępnym dla ludzi Zachodu. Literackim osiągnięciem Asz-Szarif jest pokazanie, że pomimo ogromnych różnic kulturowych saudyjskie kobiety i saudyjscy mężczyźni mają bardzo podobne do naszych marzenia i obawy” – pisze agencja Associated Press”. Z kolei „New York Journal of Books” zauważa, że „są obrazy śmiechu i miłości… przebłyski bogatego, tętniącego życiem arabskiego życia. To świadectwo, jak kobiety w krajach muzułmańskich pomagają zmieniać swoją kulturę, krok po kroku”.

– To zadziwiająca, pokorna, prawdziwa książka, bardziej pouczająca niż setki historii z gazet na temat Arabii Saudyjskiej – mówi Azadeh Moaveni, autorka „Lipstick Jihad”. Jak dodaje Deborah Feldman, „takie książki mogą zmienić świat”. „Ważna, inspirująca książka” – zauważa „The Oprah Magazine”.