To autobiografia legendarnego wokalisty i lidera irlandzkiego zespołu rockowego U2 (fot. mat. pras.)
Choć kariera Bono, jednego z najbardziej kultowych artystów świata muzyki, jest obszernie udokumentowana, to dopiero teraz – po raz pierwszy własnymi słowami opowiada on o swoim niezwykłym życiu i ludziach, z którymi je dzielił. Wspomina, jak wkrótce po stracie matki poznał swoją przyszłą żonę oraz członków kapeli. Zabiera czytelników książki „Surrender. 40 piosenek, jedna opowieść” w niezwykłą podróż, która uczyniła z U2 jeden z najbardziej wpływowych zespołów rockowych świata. Bono opowiada też o dwudziestu latach działalności na rzecz walki z AIDS i ubóstwem. Z poczuciem humoru i głęboką autorefleksją rozlicza się z życiem, wiarą, rodziną i przyjaciółmi, którzy wspierali go, rywalizowali z nim i kształtowali. Podtytuł nawiązuje do 40 rozdziałów książki, z których każdy nosi tytuł jednej z piosenek U2 i ilustruje go rysunek wykonany przez Bono. – Kiedy zaczynałem pisać tę książkę, miałem nadzieję, że uda mi się z detalami nakreślić to, co wcześniej tylko szkicowałem w piosenkach. Ludzi, miejsca i możliwości, które dało mi życie. Kapitulacja jest dla mnie słowem ciężkim od znaczeń. Kiedy dorastałem w Irlandii w latach siedemdziesiątych z pięściami gotowymi do walki (w sensie muzycznym), idea „poddania się” nie była dla mnie czymś naturalnym. Jednak wróciłem do niej, kiedy zacząłem zbierać myśli do książki. Nakaz kapitulacji wymaga skrajnej pokory. Zmagam się z nim do dziś. W zespole, w moim małżeństwie, w mojej wierze, w mojej działalności społecznej. „Surrender” to opowieść o braku postępu pewnego pielgrzyma… z niezłą dawką zabawy po drodze – podkreśla Bono.
Bono urodził się w Dublinie jako Paul David Hewson. Artysta dorastał w północnym Dublinie z ojcem katolikiem i matką protestantką, w czasach, kiedy w Irlandii nasilała się przemoc na tle religijnym. Miał czternaście lat gdy stracił matkę i ta bolesna nieobecność zdeterminowała jego późniejsze poszukiwanie rodziny. Dorastał czując się jak przeciętniak, jednak jego życie jest dowodem, że nikt nie jest przeciętny.
Edge’a, Larry’ego Mullena i Adama Claytona poznał w szkole, a w 1978 roku założyli U2. W 1980 roku wytwórnia Island Records wypuściła pierwszy album zespołu zatytułowany „Boy”. Od tamtej pory U2 wydał 14 albumów studyjnych, które sprzedano na świecie w nakładzie 157 milionów egzemplarzy. Pismo muzyczne Rolling Stone nazwało koncerty U2 „show, z którym nic nie może się równać”. Trasa koncertowa 360º (2009-2011) ustanowiła, niepobity dotąd rekord pod względem dochodów brutto. U2 otrzymało liczne nagrody, w tym 22 Grammy, nominację do Academy Award, Amnesty International Ambassador of Conscience Award oraz nagrodę BRIT za „Wybitny wkład w muzykę brytyjską”. Po raz pierwszy wyróżniono w ten sposób nie-brytyjski zespół. W 2005 roku U2 wprowadzono do Rock n’Roll Hall of Fame.
Aktywista w walce z AIDS
Równolegle do występów w U2 Bono podejmował ważne inicjatywy jako aktywista i działacz społeczny. W 2000 roku stanął na czele kampanii Drop the Debt. Następnie, w ramach walki z HIV/AIDS oraz skrajnym ubóstwem, został współzałożycielem siostrzanych organizacji ONE i (RED)ONE. Pierwsza zrzesza miliony ludzi pragnących walczyć ze skrajnym ubóstwem i chorobami, którym można zapobiec. W jej ramach Bono lobbował u przywódców i prawodawców na całym świecie, pomagając wdrożyć takie programy jak U.S. PEPFAR AIDS, dzięki któremu na przestrzeni minionych 20 lat uratowano życie dziesiątków milionów ludzi.
Program (RED) współpracuje z firmami na rzecz podniesienia świadomości publicznej na temat AIDS i zbiera datki na rzecz walki z tą chorobą. Dotychczas wygenerowano ponad 700 milionów dolarów dla Światowego Funduszu Zdrowia, aby walczyć i zapobiegać AIDS w Afryce. Od 2020 roku ONE i (RED) walczą też z COVID-19 i negatywnymi wpływami tej choroby na kraje rozwijające się. Z kolei w 2016 roku Bono stał się współzałożycielem The Rise Fund, funduszu o zasięgu światowym, inwestującego w przedsiębiorcze firmy, wywierające pozytywny wpływ społeczny i klimatyczny, działając wspólnie z Sustainable Development Goals.
Wielokrotnie nagradzany
Za swoją muzykę i działalność Bono został uhonorowany licznymi nagrodami, w tym: Freedom of the City of Dublin (z U2), Medalem Honorowym Chile imienia Pablo Nerudy, Orderem Legii Honorowej Republiki Francuskiej. Honorowym tytułem szlacheckim Wielkiej Brytanii, Fulbright Association Prize za International Understanding oraz Tytułem Człowieka Roku Czasopisma TIME (razem z Billem i Melindą Gates). Bono mieszka w Dublinie z żoną Ali Hawson i czwórką dzieci.
W maju 2022 roku zostało opublikowane wideo zrealizowane na podstawie kilku rysunków z książki. Jego narratorem jest Bono. Wideo zawiera fragment rozdziału „Out of Control”. Artysta opowiada w nim o tym, jak 10 maja 1960 roku, w dniu swoich osiemnastych urodzin napisał piosenkę, która stała się pierwszym singlem U2. – Całą pasję, jaką Bono wnosi do swojej muzyki i życia, przelewa też na strony książki. Siedem lat temu inny legendarny człowiek, zmarły redaktor wydawnictwa Knopf, Sonny Mehta nabył prawa do książki, bo wiedział, że Bono wpisuje się w tradycję irlandzkich opowiadaczy literackich. Mamy to szczęście, że posiadamy notatki Sonny’ego, naniesione na wczesny szkic rękopisu. Tym bardziej, że Bono ma do opowiedzenia nie tylko dramatyczną historię osobistą, ale jest też prawdziwie utalentowanym pisarzem. „Surrender” to szczery, intymny, obrazoburczy i doniosły – olśniewający pamiętnik niezwykłego życia – mówi Reagan Arthur, redaktor Bono.
„Urodziłem się z sercem ekscentryka”
Ta książka otwiera drzwi do wewnętrznego życia Bono. Stale nurtującym go tematem jest marnowanie ludzkiego potencjału, tak samo, jak kwestia wiary, którą porównuje do wyłuskiwania ważnych sygnałów ze zgiełku, do „cichego głosu”, który najsilniej słyszy w swoim małżeństwie, muzyce i walce przeciwko skrajnej biedzie. Ale „Surrender” to przede wszystkim historia miłosna, napisana dla żony, którą zaprosił na pierwszą randkę w tym samym tygodniu, gdy zespół miał pierwszą próbę. To Alison Stewart nadaje kierunek każdej ważnej scenie w tej opowieści, przede wszystkim trzeciemu rozdziałowi, w który małżonkowie właśnie wkraczają, mając więcej pytań, niż odpowiedzi dotyczących tego, o co warto walczyć i kiedy się poddać.
Bono opisuje, jak rodził się PEPFAR, Prezydencki Awaryjny Plan Pomocy ds. AIDS (President’s Emergency Plan for AIDS Relief), wtedy największa w historii medycyny inicjatywa dotycząca ochrony zdrowia, nastawiona na walkę z konkretną chorobą. Pisze też o „faktywistach”, czyli działaczach współzałożonej przez niego pozarządowej organizacji ONE, a jej siostrzaną instytucję (RED) opisuje jako „narkotyczną furtkę” do aktywizmu. Fani U2 dowiedzą się też dlaczego, według Bono, U2 wciąż istnieje pomimo dziesięcioleci osobistych zmagań i nieporozumień oraz znajdą klucz do zrozumienia najpopularniejszych i najważniejszych piosenek zespołu. Ponadto w książce jest o zmaganiach artysty z własną agresją, co znajduje odbicie w jego tekstach o miłości i unikaniu przemocy, a także wyznanie o „ego większym od poczucia własnej wartości”.
