Z przychodni wprost na szczyty polityki. „Olga, córka Wilka” w ostatnim wywiadzie

Mówi się, że za każdym wspaniałym mężczyzną, który zrobił karierę, stoi wspaniała kobieta. Za Olgą Krzyżanowską, gdańską lekarką, która niemal wprost z przychodni trafiła na szczyty polskiej polityki, stoi szereg takich kobiet: jej babka, matka, ciotki, ale też wspaniały mężczyzna. Legendarny dziś dowódca AK w Wilnie, generał Aleksander Krzyżanowski, „Wilk”, a dla niej jednej – tata. Tragicznie zmarły w komunistycznym więzieniu, w jednej z ostatnich wiadomości przestrzega ją, że „polityka to brudna rzecz”. Nie posłuchała i już jako dojrzała kobieta weszła do polityki. I odniosła sukces. Miała szczęście, bo akurat zwyciężył Lech Wałęsa i ludzie „Solidarności” doszli do władzy. Olga Krzyżanowska, posłanka, wicemarszałek Sejmu, senator stała się jedną z twarzy rewolucji, za którą podziwiał Polskę świat. I o tym jest książka „Olga, córka Wilka”, autorstwa jej córki Magdy Krzyżanowskiej-Mierzewskiej i dziennikarki Aldony Wiśniewskiej.

Ona panna z dobrego domu, którą ojciec uczył jeździć na nartach i rowerze, oswajał z końmi, tańczył, by rozbawić małą Oleńkę, gdy chora. Dziedziczka nie rodowego bogactwa, bo nie istniało, ale tradycji i zasad. Każda z kobiet w jej rodzinie stawała w życiu przed wyzwaniem i każda mu sprostała. Ich życiorysami można by obdzielić tłum powieściowych postaci. Są w nich ucieczki z dziećmi przez zieloną granicę, praca w konspiracji, udział w Powstaniu Warszawskim, a potem budowanie życia na gruzach. Historie fascynujące, a co w nich najlepsze – prawdziwe. 

Żyjąc w otoczeniu nowoczesnych, odważnych i wolnych kobiet przez myśl jej nie przeszło, że mogłaby nie być równa mężczyznom, że trzeba w jakiś szczególny sposób chronić prawa kobiet. Po latach uznała jednak, że tak. Coraz mniej spotyka się podobnych ludzi, „już takich nie robią”. Pokazała, że można być politykiem, a jednocześnie wiedzieć od zawsze, że „pewnych rzeczy się po prostu nie robi”.

Fragment wstępu Małgorzaty Szejnert

„W 2015 roku córka Olgi, Magda Krzyżanowska-Mierzewska, zaczęła z matką rozmowy o jej wojennym dzieciństwie, o młodości w PRL-u, flirtach, miłości, nartach, pracy, „Solidarności”, karierze parlamentarnej. O najlepszych i najgorszych chwilach życia. Chciały się zająć porządkowaniem rodzinnej pamięci, bujnej, dramatycznej, ale i pełnej anegdot. Bały się, że nie zdążą, bo Olga zaczęła chorować. Magda zaprosiła do współpracy zaprzyjaźnioną dziennikarkę Aldonę Wiśniewską. Wiedziały, że powstaje opowieść historyczna i obyczajowa, którą należy zachować.

Teraz mamy tę książkę przed sobą. Wiemy z niej już, że nie wolno kłamać. Autorytet ojca Olgi, „Generała Wilka”, nadał tej uwadze siłę przykazania, chociaż słowa „kłamstwo” brak w Dekalogu. Wyręcza je w pewnym stopniu „fałszywe świadectwo”. Czego jeszcze się „nie robi”?”

O autorkach

Magda Krzyżanowska-Mierzewska, to radca prawny, w latach 1993-2018 prawniczka w Kancelarii Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu. W latach 2012-2018 przewodnicząca Panelu ds. Praw Człowieka w misji Unii Europejskiej w Kosowie. Autorka licznych publikacji o orzecznictwie Trybunału, ochronie praw człowieka i wymiarze sprawiedliwości. Współautorka wraz z Jerzym Krzyżanowskim rodzinnej opowieści biograficznej „Według ojca, według córki” wyróżnionej Nagrodą Historyczną tygodnika „Polityka”.

Aldona Wiśniewska, dziennikarka, reporterka i redaktorka z wieloletnim stażem. Po studiach na Wydziale Psychologii UW pracowała w tygodniku „Na przełaj”, następnie w dziale reportażu „Gazety Wyborczej”, później jako autorka, redaktorka i sekretarz redakcji w różnych wydawnictwach i tytułach. Najważniejsza nagroda w jej dorobku, to ta miesięcznika „Odra” w 1988 roku za reportaż ze strajku w Stoczni Gdańskiej. Obecnie freelancerka.