Jej dania pokochał Marc Chagall. „Dietojarska kuchnia żydowska” bez tajemnic

Przed wojną Fania Lewando prowadziła w Wilnie popularną restaurację „Dietojarską Jadłodajnię” serwującą wybrednym gościom wegetariańskie specjały kuchni Żydów aszkenazyjskich. Gotowała zdrowo, a jej kulinarny kunszt był ceniony – w jej restauracji stołowała się wileńska bohema, a jej dania pokochał Marc Chagall. Wypłynęła również w ekskluzywny rejs statkiem „Batory” jako szefowa kuchni serwującej koszerne potrawy. Tuż przed wybuchem drugiej wojny światowej wydała książkę, w której zgromadziła proste, lecz wyśmienite przepisy. Niestety, w 1941 roku ślad po Fani zaginął, a książka przepadła w wojennej zawierusze. Po latach została przez przypadek odnaleziona na targach antykwarycznych. Teraz doczekała się wydania po polsku, a w jej przetłumaczeniu pomogły dziewczyny z grupy Mecyje.

„Dietojarska kuchnia żydowska” to więcej niż książka kucharska. To opowieść o smakach, które przenoszą do przedwojennego Wilna, przybliżą aszkenazyjskie receptury i ideę Tikkun Olam – czynienia świata lepszym dla siebie i innych. „Książka Fani to nie tylko zbiór wegetariańskich receptur. To również pełna hałd mąki, wywrotek masła, bitej śmietany i wzburzonych drożdży eskapada do fantastycznego świata, którego już nie ma” – mówią zgodnie dziewczyny z grupy Mecyje.

Łączyła nieoczywiste smaki, mając świadomość, że tylko bezmięsna dieta i odpowiednia dawka witamin mogą zapewnić dobre samopoczucie. Jej kulinarny kunszt był szeroko ceniony, nic więc dziwnego, że potrawami Fani zachwycała się wileńska śmietanka towarzyska. Chociaż wywodziła się ze skromnego domu, kulinarny talent przyniósł jej sławę wykraczającą daleko poza Wilno. Gdyby nie niezwykły zbieg okoliczności, nigdy nie odkrylibyśmy oryginalnych przepisów na: bajeczną chałkę, doskonały czulent, złociste latkes, wybitny kugel i wiele innych wspaniałych potraw.