„Zderzenia”. Sztuka Józefa Krzysztofa Oraczewskiego w Muzeum Narodowym w Kielcach
22 listopada, 2023
Droga do władzy przez pryzmat związku z kobietą. Film „Napoleon” w kinach
24 listopada, 2023

„Żuan Don”. Pełna i wnikliwa biografia Starszego Pana B. czyli Jeremiego Przybory

Jeremi Przybora (fot. arch. K. Przybory)

Twórca legendarnego Kabaretu Starszych Panów. Niekwestionowany geniusz słowa o wyrafinowanym poczuciu humoru, poeta, choć sam wolał określenie „lirycysta”. Po prostu mistrz Jeremi Przybora. Przedwojenny dżentelmen, przystojny i szarmancki, uroczy i kochliwy. Jego sercem rządziły kobiety, a niekwestionowaną królową była Agnieszka Osiecka. Prawdziwą miłość i szczęście znalazł dopiero w trzecim małżeństwie, z Alicją Wirth. Maria Wilczek-Krupa zafascynowana „życiem i jego przejawami”, jak mawiał Żuan Don, wytrwale – bo przez blisko pięć lat i nie licząc czasu, dokumentowała świat Starszego Pana B. Czytała, badała, rozmawiała, podawała w wątpliwość. I ujawniła: prawdziwą historię Jeremiego Przybory, przesyconą miłością, poezją i atmosferą dwudziestowiecznej Warszawy. Wielowymiarową i trudną. Owianą tajemnicami i zawierającą szczegóły, o których nie wiedział on sam.

Jeremi Przybora wychował się w nietypowej rodzinie, w latach 30. był guwernerem rosyjskiego hrabiego, w czasie wojny prowadził sklep, a podczas powstania warszawskiego – głosem Polskiego Radia. Choć jego kariera tam rozpoczęła się przez przypadek, całe życie był związany właśnie z nim.

„Żuan Don” to nakreślony z rozmachem, barwny, wielowymiarowy i nieoczywisty portret jednego z najciekawszych artystów powojennej Polski. Historia Jeremiego Przybory, rozpięta na tle trzech epok, to również opowieść o ludziach, m.in. Jerzym Wasowskim, Kalinie Jędrusik, Irenie Kwiatkowskiej, Edwardzie Dziewońskim, Magdzie Umer, Grzegorzu Turnale. Opowieść o ponadczasowej konstelacji gwiazd, która fascynuje do dziś.

„I ta trwoga, i ta trwoga – trudna rada:
o Przyborze – jak subtelnie opowiadać,
by przekazać jego życia cały
wdzięk?
Książka ta rozwiewa jednak wszelki lęk.”

Michał Rusinek

Alicja Wirth, Jeremi Przybora (fot. arch. K. Przybory)

O autorce

Maria Wilczek-Krupa to teoretyk muzyki w Akademii Muzycznej im. Krzysztofa Pendereckiego w Krakowie, historyk, publicystka, autorka nagradzanych biografii: „Kilar. Geniusz o dwóch twarzach” oraz „Górecki. Geniusz i upór”.

Pisze powoli. Zostawia przestrzeń na domysły i nie boi się współczesnego języka. Bohaterów swoich książek nie odlewa z brązu.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *