„Splendor władzy. Wettynowie na tronie Rzeczypospolitej”. Wystawa w Łazienkach dłużej

Do 27 lutego przedłużona została możliwość zwiedzania wystawy „Splendor władzy. Wettynowie na tronie Rzeczypospolitej” w Podchorążówce i Pałacu na Wyspie w Łazienkach Królewskich. Znalazło się na niej blisko dwieście dzieł sztuki zgromadzonych w Dreźnie przez elektorów saskich i królów polskich Augusta II i Augusta III, a także te pochodzące z polskich muzeów. Są to takie arcydzieła jak: krzyże Orderu Orła Białego z garniturów rubinowego i szmaragdowego, złocona Maska Słońce z podobizną Augusta II, szabla niemiecka wysadzana turkusami i szmaragdami, spektakularne wyroby z miśnieńskiej porcelany (papuga Ara czy puchar w kształcie strusia w oprawie złotniczej i porcelanowej) czy jeden z klejnotów królewsko-elektorskiej galerii malarstwa – „Wenus” Jacopa Palmy il Vecchio. Jednym z jej patronów medialnych ekspozycji – zorganizowanej przez Muzeum Łazienki Królewskie we współpracy ze Staatliche Kunstsammlungen w Dreźnie – jest portal Kultura wokół Nas.

August II i August III byli nie tylko zapalonymi kolekcjonerami i prawdziwymi koneserami sztuki – wzorem Ludwika XIV wykorzystywali ją także umiejętnie do celów politycznych. Wystawność, przepych i tytułowy „splendor” saskiego dworu zaprzęgnięte były w służbę propagandy. Wystawa w Łazienkach Królewskich w Warszawie kładzie nacisk na ten właśnie aspekt kolekcjonerstwa i artystycznych przedsięwzięć Sasów.

Prezentowane obiekty układają się w opowieść o najważniejszych wydarzeniach z okresu trwającej 66 lat unii polsko-saskiej i o wysiłkach, jakie dwaj Wettyni podjęli na rzecz budowania pozycji Rzeczypospolitej na arenie międzynarodowej. Zgromadzili w tym czasie jeden z najważniejszych w XVIII wiecznej Europie zbiorów sztuki, wpisując się tym samym w oświeceniową republikę władców.

Walki o tron i wewnętrzne konflikty

Wystawa w Łazienkach Królewskich jest pierwszą od 1997 roku próbą przybliżenia złożonej, wspólnej historii polsko-saskiej, której spuścizna widoczna jest do dnia dzisiejszego zarówno w Dreźnie, jak i w Warszawie. Jest to również ważny głos w toczącej się dyskusji na temat przyczyn upadku Rzeczpospolitej w XVIII wieku. W końcu panowanie Augusta II i Augusta III – elektorów saskich i królów Rzeczypospolitej Obojga Narodów, oraz Fryderyka Augusta I – księcia warszawskiego, to czas niemalże nieustającej walki o tron, wewnętrznych konfliktów, które zachęcały ościenne państwa do ingerencji w politykę wewnętrzną kraju. Był to czas zabiegów o utworzenie korzystnych sojuszy politycznych, budowania stronnictw, zjednywania sobie wrogów i zdobywania przyjaciół. Napięcia polityczne, ale także różnice dzielące Saksonię i Rzeczpospolitą: ustrojowe, religijne, terytorialne i wojskowe wymagały od panujących władców specjalnych zabiegów dyplomatycznych i ogromnej biegłości politycznej.

August II jak i August III świadomie korzystali z potężnego narzędzia ówczesnych monarchów – splendoru władzy. Zarówno na dworze drezdeńskim, jak i warszawskim władcy sascy realizowali rozbudowany program kulturalny opierając się na sile oddziaływania pełnej rozmachu i fantazji architektury, zgromadzonych w niej kolekcjach dzieł sztuki, a także pełnych przepychu uroczystościach jak turnieje, parady i fajerwerki. Ważnym elementem królewskiej propagandy była też polityka orderowa związana z ustanowionym w 1705 roku Orderem Orła Białego.

Dzieła z Drezna i polskich muzeów

Oprócz cennych zabytków ze Staatliche Kunstsammlungen Dresden oraz Sächsische Hauptstaatsarchiv Dresden, które złożyły się na jedną z najwspanialszych kolekcji XVIII-wiecznej Europy, na wystawie znajdzie się wybór znakomitych dzieł sztuki z polskich muzeów: Zamków Królewskich – w Warszawie i na Wawelu, Muzeów Narodowych w Warszawie i Krakowie, Gabinetu Rycin Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie, Klasztoru OO. Paulinów na Jasnej Górze czy Biblioteki Kórnickiej PAN.

Wystawie towarzyszyć będzie katalog, autorstwa wybitnych specjalistów polskich i niemieckich, zawierający bogaty materiał ilustracyjny oraz bogaty program edukacyjny. Została ona objęta honorowym patronatem Prezydenta RP Andrzeja Dudy oraz Premiera Saksonii Michaela Kretschmera. Wstęp na wystawę – prezentowaną w Pałacu na Wyspie oraz Podchorążówce, będzie możliwy w ramach jednego wspólnego biletu do wszystkich obiektów Muzeum Łazienki Królewskie (40 zł – bilet normalny, 20 zł – ulgowy, 1 zł – dzieci od 7 lat i młodzież do 26. roku życia), w piątki – bezpłatnie.