„Noc, która się nie kończy”. Historia obozów koncentracyjnych to nie tylko Auschwitz

Nie trafiła się tam z wyroku sądu i nie zna daty końca kary. Nie posiada żadnych praw, głoduje, jeśli inni tak zdecydują. Pracuje się, kiedy każą, a także umiera na czyjś rozkaz. Historia obozów koncentracyjnych wcale nie zaczyna się wraz z nastaniem ideologii nazistowskiej i nie kończy się wraz z wyzwoleniem Auschwitz-Birkenau, od którego mija właśnie 75 lat. Pierwszy obóz powstał poza Europą, gdy Adolf Hitler miał zaledwie siedem lat. Kolejne pojawiły się na sześciu kontynentach, w niemal każdym kraju. Od ponad stu lat nie nastał moment, w którym mapa świata byłaby całkowicie wolna od obozów koncentracyjnych, o czym Andrea Pitzer pisze w książce „Noc, która się nie kończy”.

Gdy świat dowiedział się o Auschwitz, wszyscy mówili „nigdy więcej!”. Ile dziś jest warte to zapewnienie? Ofiary imperiów kolonialnych, sowieckich łagrów, nazistowskich obozów śmierci, obozów hiszpańskich, chorwackich, włoskich, amerykańskich, brytyjskich, chińskich, koreańskich liczone są w milionach.

W trakcie wojny czeczeńskiej przez rosyjskie obozy przewija się jedna czwarta mieszkańców Czeczenii. W amerykańskim obozie w Guantánamo przetrzymuje się podejrzanych o terroryzm bez udowodnienia im winy. W Korei Północnej w obozach ludzie się rodzą, dorastają i umierają, nie zaznawszy życia poza ogrodzeniem z drutów kolczastych. Nie chcemy pamiętać o tym, że obozy koncentracyjne to nie tylko historia, lecz także nasza teraźniejszość.