„To nie deszcz, to ludzie”. Manifest chęci życia i pojednania Haliny Birenbaum

Jeden z najmocniejszych od lat głosów z głębi Shoah oraz niezwykle poruszające świadectwo siły życia, kobiecości i pamięci. W głębokiej i osobistej rozmowie z Moniką Tutak-Goll, Halina Birenbaum wspomina swoje dzieciństwo w Warszawie, dojrzewanie w getcie, zamordowanie rodziców, pierwszą miłość w Auschwitz, a także odzyskaną wolność, drogę do Izraela oraz budowanie na nowo państwa i rodziny. Ta przejmująca herstoria, czyli książka pisana z perspektywy kobiecej, to opowieść o sprzecznościach i podobieństwach: o Polsce i Izraelu, o łączeniu macierzyństwa z pisaniem, o wpływie Zagłady na relacje z innymi, o zazdrości i miłości, o lęku przed stratą, o wyzwoleniu z poczucia winy wobec dzieci. „To nie deszcz, to ludzie” to nade wszystko manifest chęci życia i pojednania – nie tylko między krajami, ale także między ludźmi i rodzinami.

Zawsze patrzy przed siebie: „Przeszłość żyje obok mnie, ale ja nie żyję przeszłością”. Jeśli kocha, to całą sobą: „Ja nie wierzyłam, gdy mówili, że Boga trzeba kochać więcej niż wszystkich. Myślałam zawsze: ja moją mamę kocham więcej niż Boga, więcej niż wszystko”. 

Miała trzynaście lat, gdy straciła ukochaną matkę na Majdanku, gdzie zostały wywiezione z warszawskiego getta. Była też więźniarką Auschwitz-Birkenau, Ravensbrück oraz Neustadt-Glewe. Przywraca pamięć o tych, których nie pamiętałby już nikt. Odważnie mówi o sprawach, o których zazwyczaj się milczy.

O autorkach

Halina Birenbaum, urodzona 15 września 1929 roku w Warszawie polsko-izraelska pisarka, poetka i tłumaczka. W czasie wojny w getcie warszawskim, a następnie więziona w obozach na Majdanku, Auschwitz-Birkenau, Ravensbrück oraz Neustadt-Glewe. Od 1947 roku mieszka w Izraelu. Autorka książek: „Nadzieja umiera ostatnia”, „Powrót do ziemi praojców”, „Każdy odzyskany dzień”, „Wołanie o pamięć”, „Echa dalekie i bliskie. Spotkania z młodzieżą”, „Życie każdemu drogie”, „Ludzie wciąż pytają” i tomów poezji: „Nawet gdy się śmieję”, „Nie o kwiatach”, „Jak można w słowach” i tomu wierszy zebranych „Moje życie zaczęło się od końca”. W 1999 roku odznaczona Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. W 2001 Polska Rada Chrześcijan i Żydów przyznała jej tytuł Człowieka Pojednania, a w 2018 została Honorową Obywatelką miasta stołecznego Warszawy.

Monika Tutak-Goll, reporterka, redaktorka i wicenaczelna „Wysokich Obcasów”. Absolwentka Wydziału Dziennikarstwa i Nauk Politycznych na Uniwersytecie Warszawskim, gender studies w Instytucie Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk i Polskiej Szkoły Reportażu w Instytucie Reportażu. Od lat zajmuje się tematyką praw kobiet w Polsce.