„Tajemnica rodzinna z Żydami w tle”. Rozmowy z tymi, którzy odważyli się naruszyć tabu

Dziadek, który brał udział w pogromie kieleckim, babcia donosząca na żydowską sąsiadkę, wuj gwałciciel… „Tajemnica rodzinna z Żydami w tle” Ireny Wiszniewskiej zawiera sześć szczerych wywiadów z osobami, które świadome, przepełnione chęcią odkupienia i łamiąc tabu, opowiadają swoje historie, obalają rodzinne mity, zastanawiając się nad tym, czy pamięć genetyczna istnieje i czy ponosimy odpowiedzialność za czyny przodków. Autorka przez dwa lata pracowała nad tą książką, napotykając odmowy i niechęć. Ostatni jej rozdział to śledztwo dziennikarskie o dalszych losach rodziny Zofii Chominowej – najsłynniejszej polskiej donosicielki, za to, że wydała Niemcom poetkę Zuzannę Ginczankę, która sportretowała ją w wierszu „Non omnis moriar”.

Wiele rodzin ma tajemnicę: coś, o czym się nie mówi, co uważa się za wstydliwe, o czym chciałoby się zapomnieć, wymazać z kart historii i świadomości. Waga tego wypartego wydarzenia potrafi wpłynąć na losy następnych pokoleń. Tak się dzieje również w przypadku przemocy, której ktoś z przodków dopuścił się wobec Żydów, przyczyniając się tym samym do Zagłady. Wydał Żyda do gestapo, wziął udział w pogromie, zgwałcił ukrywającą się Żydówkę.

Irena Wiszniewska szukała ludzi, którzy zechcieliby opowiedzieć, jak taką tajemnicę rodzinną odkryli i jak sobie z tym poradzili. Przedstawia przejmujący opis poszukiwań, odmów, które otrzymała, i powodów niechęci do grzebania się w przeszłości. Wstyd i poczucie winy za żydowską krzywdę zostały tabuizowane. Odwaga w obalaniu rodzinnych mitów tych, którzy zdecydowali się porozmawiać, zasługuje więc na najwyższy szacunek..

O autorce

Irena Wiszniewska – dziennikarka, pisarka, we Francji wydała reportaże o Litwie „Paroles Dégelées”, a w Polsce zbiór wywiadów „My, Żydzi z Polski” oraz książkę „Nie ma rzeczy niemożliwych, rozmowy z Michaelem Schudrichem, naczelnym rabinem Polski”.

Uprawia street art, opowiadając historie na podlaskich jarmarkach, ulicach miast Prowansji, Madagaskarze i w Odessie. Pisze wiersze, bo to jej dialog ze światem.