„Sztuka Wicekrólestwa Peru”. Taki skarb zdarza się raz w życiu

Muzeum Narodowe w Warszawie zabiera widzów w niezwykle malowniczą podróż do Ameryki Południowej. Na wystawie „Sztuka Wicekrólestwa Peru” znalazły się zarówno obrazy Matki Boskiej, wizerunki świętych czy sceny religijne, ale również malarstwo świeckie i przedmioty codziennego użytku.  – Ta znakomita kolekcja  to coś, co może się widzom w Polsce zdarzyć być może raz w ciągu życia – zachęca Piotr Rypson, wicedyrektor MNW. – Postrzegam tę wystawę jako swojską i egzotyczną zarazem, dlatego jest dla polskiej publiczności bardzo pouczająca – podkreśla kuratorka Justyna Guze.

To pierwsza w Polsce tak bogata prezentacja zabytków peruwiańskiej sztuki kolonialnej. Eksponaty, które powstawały na przestrzeni ponad 300 lat, od 1966 roku są gromadzone w kolekcji rodziny Barbosa-Stern. Ten wyjątkowy zbiór pokazywany był dotychczas na ponad stu wystawach na całym świecie. Ściągnięcie go z drugiego końca świata nie było rzeczą łatwą, ale dyrekcja muzeum uznała, że widzom w Polsce należy się taki skarb. – Dwa lata temu odbyliśmy kwerendę do Limy. To są rzadkie wizyty, żeby zobaczyć coś, czego nie znaliśmy – zauważa Piotr Rypson.

Św. Józef jako młody tata

Na wystawie pokazano spotkanie dwóch odmiennych i odległych kultur – chrześcijaństwa i andyjskiego sposobu widzenia świata, które zostało twórczo rozwinięte przez miejscowych artystów. – Zwiedzający powinni zwrócić uwagę na barwność, złocenia i wielką malowniczość tych obrazów, które są piękne i przyciągają oko – podkreśla Guze. Ważne są wartości estetyczne, ale również przesłanie ewangelizacyjne, przenikające i promieniujące z każdego dzieła sztuki. Prezentowane płótna mają objaśniać dogmaty katolickie, przedstawione na nich aniołowie i święci są świadectwem peruwiańskiej pobożności. – To, co zaskoczy to ogromna prelekcja postaci św. Józefa jako ojca, który nie jest starym Panem, tylko młodym tatą i z miłością patrzy na swoje dziecko – zauważa wicedyrektor muzeum.

Zabytki pokazano w sposób chronologiczny – od czasów upadku prekolumbijskich wierzeń aż do powstania niepodległego Peru. – Można zobaczyć, jak ta pierwotna sztuka chrześcijańska mutowała wraz z rozwojem państwowości, to znaczy najpierw mamy sztukę kolonialną, a później republikańską, czyli niepodległego już państwa – tłumaczy Rypson.

Niezwykłe wyroby ze srebra

– Warto zwrócić uwagę na najwyższej próby wyroby ze srebra – podkreśla kuratorka. I rzeczywiście te pokazane na wystawie stanowią świadectwo niezwykłego kunsztu jubilerów z Wicekrólestwa Peru. Artyści ci przyswoili sobie europejskie idee i techniki, a następnie przy pomocy znanych sobie narzędzi i tzw. techniki srebrnej nici scalili je z miejscowymi tradycjami. W efekcie powstały srebrne przedmioty o wyszukanych środkach wyrazu, jak choćby zasługująca na uwagę piękna kadzielnica w formie pancernika.

Dzieła te przybliżają też obraz peruwiańskiego społeczeństwa, które, choć wyznaje tę samą wiarę, to nadało jej całkiem odmienny wyraz estetyczny.

Wystawie, która potrwa do 20 maja towarzyszą bogaty program wydarzeń oraz bogato ilustrowany katalog.