Przestroga przed autorytaryzmem. „Cesarz” Kapuścińskiego w Teatrze Ateneum

Od reportażu po barokową ornamentykę. Ryszard Kapuściński mistrzowsko żongluje w „Cesarzu” różnymi stylistykami literackimi, czym jeszcze bardziej przybliża temat współczesności. Ponadczasowe są tam sportretowane ludzkie ambicje, niemoc, strach, ale też niegodziwość, dwulicowość i podłość. – Dzisiaj nie mielibyśmy problemu z przejrzeniem się w lustrze „Cesarza”, bo jest on wielką przestrogą przed każdym autorytaryzmem – mówi reżyser Mikołaj Grabowski, który przygotował inscenizację słynnego reportażu w warszawskim Teatrze Ateneum. W obsadzie znaleźli się m.in. Marian Opania, Dorota Nowakowska czy Marcin Dorociński.

„Cesarz” to wielogłosowa opowieść o władcy Etiopii Hajle Sellasje I i jego dworskiej świcie. Reportaż Kapuścińskiego to arcydzieło gatunku, bowiem został uznany za jedno ze 150 najważniejszych dzieł XX wieku. Swoją wspaniałą nieśmiertelność zawdzięcza równie nieśmiertelnej nauce, że paranoja władzy prędzej czy później doprowadzi do upadku wszystko i wszystkich.

– Władza też chce brać wszystko, rozszerzać wpływy na każdą dziedzinę życia, zagarniając wszelkie możliwe profity dla swoich. Ale szybko się degeneruje, popada w coraz większe konflikty nie tylko ze społeczeństwem, ale i z samą sobą. Demokracja ma dobre mechanizmy zabezpieczające, ale jeżeli pazerna władza zacznie je jeden po drugim rozbrajać, zagarniając coraz więcej terenu dla siebie, prędzej czy później zacznie się chaos i rozpad – podkreśla reżyser i twórca adaptacji. – Jest to ostrzeżenie dla naszego narodu, że trzeba uważnie przyglądać się rządzącym, niezależnie od opcji. Jak wiadomo polityka psuje człowieka, a jest to podobno narkotyk silniejszy niż wszystkie inne nałogi – przyznaje Marian Opania.

Obsada i twórcy

Adaptacja, reżyseria, opracowanie muzyczne to dzieło Mikołaja Grabowskiego, z kolei scenografia i kostiumy –  Zuzanna Markiewicz, zaś reżyseria światła: Michał Grabowski.

W spektaklu występują: Maria Ciunelis, Julia Konarska, Dorota Nowakowska, Wojciech Brzeziński, Marcin Dorociński, Janusz Łagodziński i Marian Opania.