„Halka” po włosku z Europa Galante. Początek Roku Moniuszki w Operze Narodowej
5 stycznia, 2019
Walka o granice czy wojna domowa? Odrodzenie Polski wg niemieckiego historyka
6 stycznia, 2019

„Odzyskana. Fotoreportaż z Warszawy 1918–1939”. Oto, czym żyła warszawska ulica

Bieg sztafetowy na trasie Raszyn – Warszawa. Na zdjęciu Janusz Kusociński, kwiecień 1937 r. (fot. NAC)

Fotograficzna opowieść o mieście, spacer po ulicach i zaułkach przedwojennej Warszawy, a także bliskie spotkanie z jej mieszkańcami. To wszystko prezentuje wystawa „Odzyskana. Fotoreportaż z Warszawy 1918–1939” w Domu Spotkań z Historią. Jej celem było pokazanie, jak stolica II RP zmieniała się i rozwijała w ciągu zaledwie 20 lat pomiędzy dwiema wojnami oraz czym na co dzień i od święta żyła warszawska ulica. Ekspozycję, która powstała w ramach warszawskich obchodów 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości można oglądać do 24 lutego.

Łącznie można zobaczyć ponad trzysta zdjęć autorstwa fotoreporterów agencji „Światowid” działającej w ramach koncernu „Ilustrowanego Kuriera Codziennego”. Są to fotografie m.in. Henryka Poddębskiego, Narcyza Witczak-Witaczyńskiego, Leona Jarumskiego, Jana Binka, które znajdują się w zbiorach Narodowego Archiwum Cyfrowego. – Fotografowie w latach 20. i 30. ubiegłego wieku byli prekursorami fotografii reportażowej w Polsce. Coraz częściej używali aparatów małoobrazkowych, jak Leica i jej świetnych, ostro rysujących obiektywów. Niewielkich rozmiarów, lekki sprzęt fotograficzny pozwalał na sprawne przemieszczanie się i zbliżenie do fotografowanego obiektu. Dzięki ich pasji i profesjonalizmowi możemy zobaczyć dziś fantastyczny, reporterski dokument – podkreśla Anna Brzezińska, kuratorka wystawy.

Dzięki autorskiemu wyborowi przedwojennej fotografii prasowej, kuratorki przywołują obrazy z życia ówczesnej stolicy. – Pewne tematy są wciąż aktualne, jedne obrazy wywołują nostalgię, inne śmieszą czy zaskakują swoją egzotyką. Jeszcze inne poruszają, burzą stereotypowy, wyidealizowany obraz stolicy II RP. Bohaterem zbiorowym tej wystawy są mieszkańcy Warszawy. Chcemy pokazać, jak w gruncie rzeczy nieodległa jest tamta epoka – tłumaczy druga z kuratorek, Katarzyna Madoń-Mitzner.

Przystanek tramwajowy na ul. Nowy Świat/Krakowskie Przedmieście, lata 1931–1933 (fot. NAC)

Problemy społeczne i rozwój miasta

Fotoreporterzy uwiecznili różne aspekty życia miasta i najważniejsze z rozgrywających się w nim wydarzeń. Na zdjęcia widać różne dzielnice i ulice, nie tylko reprezentacyjnego Śródmieścia, ale także Powiśla, Czerniakowa czy dzielnicy północnej, zamieszkanej głównie przez ludność żydowską. W tym czasie Warszawa zmagała się z problemami społecznymi: biedą, bezdomnością, bezrobociem i także te trudne tematy pokazane są na wystawie.

Z drugiej strony był to czas dynamicznej modernizacji miasta i rozwoju stołeczności. Tuż przed wojną powstało wiele znaczących budowli, takich jak gmach Prudentialu, Sądy na Lesznie, tor wyścigów konnych na Służewcu czy Dworzec Główny, który spłonął w 1939 roku, jeszcze przed oficjalnym otwarciem.

Uliczny sprzedawca książek, ul. Marszałkowska, po 1926 roku (fot. NAC)

Galeria fotografii artystycznej i porządkująca narracja

Wystawę opartą na fotografii prasowej uzupełnia mała galeria fotografii artystycznej z tego okresu. Piękne zdjęcia Jana Bułhaka, Zofii Chomętowskiej Czesława Olszewskiego, Anatola Węcławskiego, Romana Vishniaca, Altera Kacyznego to zupełnie inne spojrzenie na miasto. To tu można odnaleźć modny wówczas piktorializm, a także fascynację modernistycznymi bryłami, światłem, nastrojem.

Panoramicznej opowieści fotograficznej towarzyszy porządkująca fakty narracja – oś czasu przygotowana przez varsavianistę Jerzego Majewskiego, ilustrowana także zdjęciami prasowymi z IKC.

Pokaz sportowy na pl. Zamkowym w święto 3 maja 1925 roku (fot. NAC)

Wystawa dostępna jest do 24 lutego 2019 roku w obu galeriach Domu Spotkań z Historią i w plenerze – na skwerze ks. Jana Twardowskiego.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *