24 godziny z życia w PRL w pigułce. „Dzień przed. Czym żyliśmy 12 grudnia 1981”
12 grudnia, 2021
Reportaż prosto z samego serca Donbasu. Premiera „Apartamentu w hotelu Wojna”
15 grudnia, 2021

Nieznane fakty, duże kontrowersje i wielkie wygrane. Kulisy „Kultowych teleturniejów”

Co sprawia, że teleturnieje przyciągają miliony widzów przed ekrany telewizorów? (fot. mat. pras.)

Każde pokolenie ma swoje ulubione teleturnieje, niektóre – mimo, że mogą nie wydawać się szczególnie odkrywcze i rozwijające – to wciągają i pozostają z nami na lata. Co sprawia, że przyciągają miliony widzów przed ekrany telewizorów? Przecież jest mnóstwo innych równie dobrych, a może nawet lepszych programów, a to właśnie teleturnieje biją rekordy oglądalności. O fenomenie, o kulisach ich produkcji książkę napisał jeden z prowadzących, Roman Czejarek. Kilkadziesiąt lat historii, tysiące odcinków, od „Koła Fortuny”, po „Idź na całość”, „Jednego z dziesięciu”, „Wielką grę”, „Familiadę”, „Jaka to melodia?”, „Gilotynę” czy „Milionerów”. Przy tej okazji porozmawiał z gospodarzami tych audycji. „Rozmowa z takimi gwiazdami jak Stanisława Ryster, Tadeusz Sznuk czy Wojciech Pijanowski to lekcja historii telewizji w Polsce w najlepszym, mistrzowskim wydaniu. Zapewniam też, że Zygmunt Chajzer, Karol Strasburger czy Krzysztof Ibisz są prywatnie równie dowcipni i błyskotliwi, jak na szklanym ekranie” – pisze we wstępie do książki jej autor.

Wielkie emocje, łut szczęścia, podchwytliwe pytania, jednoznaczne odpowiedzi i szansa na wielkie pieniądze. Ta książka ukazuje kulisy najpopularniejszych teleturniejów w historii i wykazuje ich znaczący wpływ na oblicze polskiej telewizji. Dykteryjki, historie zakulisowe i nieznane do tej pory fakty – jak choćby ta o Wojciechu Pijanowskim, legendzie polskiej telewizji, który poleciał do USA i zawalczył o prawa do jednego z najwspanialszych teleturniejów w historii USA. Jak wyglądało wprowadzenie zachodnich teleturniejów na polskie ekrany? Ile stron liczyły umowy? Co Polacy poprawiali w amerykańskich programach i dlaczego Amerykanie uważali, że się nie uśmiechamy? Dlaczego prawdziwe polski teleturniej „Wielka gra” stał się powodem kontrowersji i protestów? Dlaczego dowcipy Karola Strasburgera zadecydowały o sukcesie „Familiady”? Dlaczego w „Kole Fortuny” bardziej niż prowadzący ważniejsze były asystentki? Dlaczego fragment odcinka „Gilotyny” stał się viralem na Youtube? I czy to prawda, że „Milionerzy” to najdroższy polski teleturniej?

Oprócz tego w książce znalazło się również miejsce na fragmenty programów, które mogą krążyć w sieci jako legendarne wpadki i blamaże… jak choćby poniższy:

Prowadzący: Proszę podać wzór na pole prostokąta.

Zawodniczka: a kwadrat plus b kwadrat… O, Boże! Powiedziałam wzór na obwód!

Prowadzący: Niestety pani wzór na obwód również jest nieprawidłowy…

Autor o swojej książce

Najbardziej popularne polskie teleturnieje to historia wielkich wygranych i wielkich wpadek. To barwne kariery prowadzących, którzy z dnia na dzień, dzięki telewizji nagle stawali się powszechnie rozpoznawalnymi gwiazdami, a później często równie niespodziewanie znikali z ekranów, zastępowani przez innych, mówiąc szczerze: niekoniecznie lepszych. Dlaczego tak się działo? Co skrywają archiwa i nagrania, które nie trafiły do emisji? Kto wie, co działo się na planie, gdy kamery były wyłączone?

Kulisy bywają czasami bardzo zaskakujące. Wiele rzeczy wygląda zupełnie inaczej niż w wersji, którą znamy tylko ze szklanego ekranu. I jak się łatwo domyślić, niektórzy chętnie opowiadają o sekretach, inni zaś do dziś wymownie milczą. Przez wiele miesięcy rozmawiałem z prowadzącymi najbardziej znane teleturnieje. Było mi łatwiej, bo większość z nich znam osobiście. Sam też przez długie lata pracowałem w telewizji, prowadząc różne programy, więc wiem, o co warto zapytać. W  miarę możliwości starałem się też dotrzeć do graczy, zwłaszcza tych, którzy mają na swoim koncie rekordowe wygrane. Nie było to takie proste. Niektórzy w pierwszej chwili chętnie opowiadali o sukcesie, później zaś usuwali się w cień. Inni mierzyli się z przykrymi doświadczeniami, bo wielka wygrana, o której wiedzą wszyscy sąsiedzi, to także czasami wielki kłopot. Tym bardziej doceniam ich odwagę i chęć wystąpienia przed mikrofonem. Choć czasami musiałem po prostu szukać starych gazet oraz archiwalnych wywiadów. Znalazłem również przypadki, gdy dawni zwycięzcy pokłócili się kilka miesięcy po występie i dziś widują się już tylko w sądzie. Cóż, życie bywa też takie.

O autorze

Roman Czejarek to dziennikarz, prezenter, konferansjer, publicysta, z wykształcenia inżynier elektryk. Obecnie (od 1991 roku) związany z Radiową Jedynką. Pracę w mediach rozpoczął bezpośrednio po maturze, najpierw w Akademickim Radiu Pomorze, później w Polskim Radiu Szczecin. W tym samym czasie rozpoczął współpracę z gazetami lokalnymi oraz ogólnopolskimi.  

W latach 1994–1997 był najmłodszym w historii członkiem zarządu i wiceprezesem Polskiego Radia S.A. W latach 1993–2011 współpracownik Telewizji Polskiej SA, najpierw w TVP1 (m.in. „Kawa czy herbata?”), później w TVP2 (m.in. „Pytanie na śniadanie” oraz teleturnieje „Tele Milenium” i „Gilotyna”). Jest  kolekcjonerem starych pocztówek ze Szczecina i Pomorza Zachodniego (przełom XIX i XX wieku), pisze o tym regionie książki, oraz płyt analogowych (ma ich kilka tysięcy).

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *