Najbogatszy produkt sportowy na świecie. „Klub” czyli cała prawda o Premier League

To prawdziwe komercyjne imperium zbudowane w ćwierć wieku dzięki niepohamowanej ambicji, odważnym eksperymentom i wielkiemu szczęściu. Obecnie angielską Premier League rządzą rosyjscy oligarchowie, arabscy szejkowie i amerykańscy biznesmeni wspierani przez armię twardych menedżerów i agentów sportowych. Za sprawą tych ludzi i niebotycznych kontraktów telewizyjnych liga zbudowała swą markę i trafia do widzów w 195 krajach świata. Ale ten globalny produkt, dzięki któremu świat dowiedział się o przemysłowych miastach na angielskiej prowincji, ma też swoją ciemną stronę. Gdy piłkarze kosztują setki milionów, a kluby wyceniane są na miliardy, biedni miejscowi fani wypadli z gry. Kluby tracą stopniowo tożsamość związaną z miejscem powstania, a Premier League staje się klasyczną biznesową bajką dla naszego zglobalizowanego świata. Autorzy książki „Klub”, dziennikarze Joshua Robinson i Jonathan Clegg pokazują, jak angielski futbol wspiął się na światowe szczyty w niespełna trzy dekady i stał się najbogatszym i najbardziej destruktywnym biznesem w sporcie. Ich książka znalazła się wśród nominowanych do „The Telegraph Sports Book Awards 2019”.

Jeszcze kilka dekad temu liga angielska kojarzyła się z dzikimi, nieokiełznanymi kibolami, których bała się cała Europa, błotnistymi boiskami i prymitywną taktyką. Piła wprzód i wrzutka ze skrzydła w pole karne. Nie minęło 30 lat i ewolucja, która dokonała się w Anglii, zmieniła Premier League w bogatego i fascynującego kolosa, jakiego znamy i uwielbiamy. Kiedy rozpoczynano eksperyment, nikt nie mógł tego przewidzieć, a jednak udało się. Z jednej strony ludzie bogaci, biznesmeni, a z drugiej fanatycy i trochę cwaniacy doprowadzili do tego, że ich twór zaczął ociekać złotem.

Bardzo szybko dołączyli do nich ludzie, którzy dla zysku i sławy nie zawahali się zaryzykować własnych pieniędzy: od rosyjskich oligarchów po szejków z Emiratów Arabskich, od amerykańskich magnatów przemysłu po azjatyckich tygrysów finansowych. Niektórzy odnieśli sukcesy ponad wszelkie wyobrażenia, inni stracili wszystko. Dzisiaj zawodników sprzedaje się za dziesiątki milionów, wartość poszczególnych klubów osiąga miliardy, a mecze Premier League transmitowane są niemal do dwustu krajów. Tymczasem liga walczy także o to, aby zachować angielską tożsamość.

Od wiecznie zadłużonych klubów do króla wszystkich lig

„Klub” to opowieść z pogranicza sportu i biznesu, traktująca o tym, jak pieniądze, ambicje i dwadzieścia pięć lat ciągłego rozwoju zmieniły wszystko. Jest opartą na niemal stu wywiadach, w tym na rozmowach z ludźmi, którzy decydują o losach najważniejszych angielskich klubów piłkarskich. Jest autorytatywną i zabawną opowieścią o tym, jak Premier League zapanowała nad światem.

„Jeszcze niecałe trzydzieści lat temu kibicowanie angielskiemu klubowi piłkarskiemu groziło utratą zdrowia lub śmiercią tym, którzy znaleźli się wśród hord rozwrzeszczanych fanatyków, a wizyta w stadionowej toalecie była przeżyciem, którego już nigdy nie zamierzało się powtórzyć. Joshua Robinson i Jonathan Clegg wprowadzają czytelników do luksusowych lóż, w których zwyczajowo zasiadają członkowie klubowych zarządów, agenci piłkarscy, wizjonerzy i pospolici cwaniacy, a teraz także oligarchowie i szejkowie, którzy przekształcili gromadę wiecznie zadłużonych klubów w międzynarodowego kolosa, króla wszystkich lig sportowych” – pisze Jonathan Wilson, autor „Inverting the Pyramid”.

O autorach

Joshua Robinson to europejski korespondent sportowy „The Wall Street Journal”. Pisał również dla „New York Timesa”, „The Washinton Post” i „Sports Illustrated”.

Jonathan Clegg jest starszym wydawcą „The Wall Street Journal”. Publikował na łamach „The Daily Telegraph”, „The Independent” oraz „FourFourTwo” i relacjonował Mistrzostwa Świata w piłce nożnej rozgrywane w 2018 roku w Rosji.