Muzyka współczesna w festiwalowym wydaniu. Trwa 61. „Warszawska Jesień”

21 koncertów, 10 spotkań i warsztatów, cztery instalacje, trzy projekcje filmowe i aż 13 imprez towarzyszących. Tak wygląda 61. „Warszawska Jesień”, czyli Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej. W tym roku w aż 19 miejscach stolicy wystąpi 82 kompozytorów oraz odbędzie się 48 prapremier światowych, w tym 17 polskich i 18 zamówień kompozytorskich. Festiwal, który oprócz nurtu głównego, przygotował również ofertę adresowaną do młodych odbiorców, a także odsłonę klubową, niezwykle mocno wkroczył w drugie sześćdziesięciolecie swojego istnienia.

Głównym tematem tegorocznej edycji jest „res publica”, która nawiązuje do 100-lecia polskiej niepodległości. 61. „Warszawska Jesień” będzie więc badać relacje muzyki współczesnej z rozpoznawaną przez nią rzeczywistością, postawy twórcze wobec sprawy publicznej. To okazja by spojrzeć na muzykę jako medium wspólnotowe i obywatelskie, jako wyraz tożsamości osobistej i społecznej.  Festiwal staje się miejscem artystycznej debaty i wsłuchiwania się w różne tezy muzyczne o nas i o świecie.

Zainaugurują go słowa Ignacego Jana Paderewskiego i Józefa Piłsudskiego w kompozycji tekstowo-dźwiękowej Rafała Augustyna i Cezarego Duchnowskiego. Szczególne miejsce w programie festiwalu zajmuje też sztuka obywatelska Andrzeja Bieżana, zmarłego przedwcześnie polskiego twórcy. Festiwal przypomni tę postać muzycznej alternatywy i politycznego kontestatora lat 70. i 80. XX wieku, w postaci instalacji „Fortepian dla wszystkich” oraz happeningu muzyczno-teatralnego „Barykada”. Z kolei Muzeum Warszawy znalazła się przestrzeń audiowizualna „Kucie kos”, czyli  instalacja z utworami elektroakustycznymi odnoszącymi się do obrazu Wojciecha Fangora powstałego w 1954 roku.

„Kucie kos”, czyli instalacja z utworami elektroakustycznymi odnoszącymi się do obrazu Wojciecha Fangora (fot. mat. pras.)

Kobiety w rolach głównych

Szczególną uwagę Festiwal zamierza poświęcić czworgu współczesnym twórcom: Bernhardowi Langowi, Stefanowi Prinsowi, Trondowi Reindholdtsenowi i Agacie Zubel. W finale zaś zabrzmi „De Staat” (Republika) Louisa Andriessena, czyli legendarny traktat o państwie i władzy z tekstami z platońskiego Państwa. Tegoroczną edycję „Warszawskiej Jesieni” współkształtować będzie 55 artystek w głównych rolach twórczych: kompozytorek, solistek, wykonawczyń, reżyserek oraz dyrygentek.

W tej edycji weźmie udział około 1200 artystów z różnych obszarów sztuki, nie tylko muzyki, która w znacznej mierze korzysta z multimediów i rzadko już dzisiaj nie łączy się z innymi dziedzinami sztuk. Stąd też opera i dzieła sceniczne, a konkretnie polska premiera opery Agaty Zubel „Bildebeschreibung, Herr Thaddäus”, multimedialny spektakl na elektronikę i orkiestrę symfoniczną Pawła Mykietyna, „The Artist’s Way”, kompozycja multimedialna Piotra Peszata i legendarna „Audycję V” Andrzeja Krzanowskiego. Jednym z ciekawszych wydarzeń z pogranicza sztuk performatywnych i muzyki są również: teatr muzyczny Tronda Reinholdtsena „Ø – Episode 6” oraz prawykonanie „REICHNITZ.OPERA (Anioł Zagłady)” Wojtka Blecharza.

Koncert Black Page Orchestra (fot. mat. pras.)

Wykonawcy z Polski i ze świata

Wśród wykonawców 61. „Warszawskiej Jesieni” są m.in.: Orkiestra i Chór Filharmonii Narodowej pod dyrekcją Jacka Kaspszyka, Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia w Katowicach pod kierunkiem Etienne’a Siebensa, Orkiestra Filharmonii Beethovenowskiej poprowadzona przez Wiktora Kociubana, Klangforum Wien pod dyrekcją Titusa Engela, orkiestra EWCM i Rüdiger Bohn, Black Page Orchestra, Orkiestra Muzyki Nowej i Szymon Bywalec, Ensemble Recherche, Spółdzielnia Muzyczna Contemporary Ensemble, Soliści Zespołu Śpiewaków Miasta Katowice CAMERATA SILESIA, Kwartludium, proMODERN, soliści: Gareth Davis (klarnet basowy), Kakushin Nishihara (biwa), Stéphane Ginsburg (fortepian i multumedia), Frederike Möller (fortepian), Joanna Freszel i Agata Zubel – soprany, Frank Wörner – baryton i Katarzyna Duda – skrzypce.

Jedną z nowych inicjatyw jest zaplanowane na ostatni dzień głównego nurtu festiwalu spotkanie dyrektora festiwalu Jerzego Kornowicza i członków Komisji Programowej z publicznością festiwalu. Każdy będzie mógł przyjść, zadać pytanie, wyrazić zdanie, porozmawiać, skomentować festiwal, dać uwagi do repertuaru i do tego, co się wydarzyło.