Nadzwyczajny geniusz czy międzynarodowy celebryta? Biografia „Hawking, Hawking”
28 czerwca, 2022
„Moja misja wojenna”. Wspomnienia jednej z najlepszych agentek II wojny światowej
29 czerwca, 2022

Listy, grypsy i przekazy ustne więźniów Majdanka. „Bezmiłość” od Sylwii Winnik

Miłości nie brakowało wśród więźniów niemieckiego obozu koncentracyjnego na Majdanku (fot. wikipedia.org)

To książka o czasach „bezmiłości”, w których miłości wcale nie brakowało, chociaż często była ona kwestią wyboru. Powstała na podstawie ponad 200 listów, grypsów i przekazów ustnych byłych więźniów Majdanka. „Bezmiłość” to opowieść o tym, że nawet w najgorszej sytuacji miłość pomaga przetrwać. Autorką tej poruszającej książki jest Sylwia Winnik, w której dorobku literackim są m.in. bestsellerowe „Dziewczęta z Auschwitz”. Reportaż wzbogacony został zdjęciami oraz skanami grypsów i oryginalnych listów byłych więźniów. Treści dotyczące niemieckiego obozu koncentracyjnego w Lublinie, potocznie nazywanego Majdankiem, były najczęściej fragmentem prawdy albo jej przeinaczeniem. Oficjalne informacje cenzurowała SS, a te, które uznano za niewłaściwe – wymazywane lub zaciemniane. Więźniowie często szyfrowali słowa w sposób zrozumiały tylko dla odbiorcy. Dziś ich znaczenia można się tylko domyślać lub szukać prawdopodobieństwa w wydarzeniach historycznych czy relacjach świadków. To proste słowa o głębokim znaczeniu. Pisane w ciszy i strachu, krzyczące w przekazie.

Miłość to ostatnia rzecz, o której się myśli, gdy padają słowa: obóz koncentracyjny. A jednak setki zachowanych listów, tych oficjalnych i tych przekazywanych gdzieś ukradkiem z narażeniem życia, są najlepszym dowodem na to, że miłość za drutami istniała i była ludziom skazanym na obóz bliższa niż może się wydawać. Pietno śmierci wypalone w ludziach, niejednokrotnie odbierało możliwość życia,̇ które miało toczyć się zgodnie z ustalonymi zasadami, prawami i wartościami. Przyszło nowe, złe. Mimo to, w ówczesnej epoce mordu, II wojnie światowej, odnaleźć można relacje byłych więźniów obozów i świadków historii, przekonujące o wygrywającej sile miłości. Jej odczuwanie często było tożsame z wolnością.

Z przytoczonej w reportażu korespondencji wyłania się nie tylko ogólny obraz okrucieństwa wojny, lecz także historia konkretnych osób, rodzin. Wśród nich losy: Zofii Kołeckiej-Fugiel, Danuty Brzosko-Mędryk, rodziny Kozerów oraz Leokadii i Kurta Szczudło. Jest też historia chłopca, który w obozie zakochał się w dziewczynie. Nie znamy ich imion ani szczegółów pobytu. Jest jednak pamięć o bukiecie chabrów wrzuconym przez okno baraku. Ostatni przejaw zauroczenia.

O autorce

Sylwia Winnik, z domu Grochala to pisarka, dziennikarka, urodzona w 1989 roku w Ząbkowicach Śląskich. Pisze o historii przez pryzmat ludzi i ich osobistych opowieści, bo historia to człowiek i jego los. Autorka książek: „Tylko przeżyć”, „Moc truchleje”, „Dzieci z Pawiaka” oraz bestselleru „Dziewczęta z Auschwitz” (w 2018 roku publikacja ta była nominowana w plebiscycie Najlepsza Książka Roku na Lubimyczytać.pl, a w roku 2019 ukazało się jej czeskie wydanie).

„Nigdy nie jesteśmy gotowi na przyjęcie takich historii. A te są wyjątkowe, bo ukazują nam wojnę przez pryzmat emocji zawartych w korespondencji. Pisanie o miłości to też pisanie o stracie, tęsknocie, pustce, która spotyka każdego z nas na pewnym etapie życia i niczym już nigdy nie zostanie zapełniona. Też to czujesz? Pamiętasz kogoś, kogo straciłeś? Miłość boli, prawda? Ale miłość też unosi” – pisze autorka w epilogu książki „Bezmiłość. O czułych wyznaniach w listach, grypsach i wspomnieniach z Majdanka”.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *