Kronikarz życia wsi, pasjonat koni i natury. Wystawa „Józef Chełmoński” w MNW

119 obrazów i kilkadziesiąt rysunków znalazło się na największej od lat 80. XX wieku wystawie prac Józefa Chełmońskiego w Muzeum Narodowym w Warszawie. Niepowtarzalny i nowatorski charakter twórczości artysty odegrał niezwykle istotną rolę w rozwoju malarstwa polskiego i niezmiennie zachwyca do dziś. Na ekspozycji, która jest zwieńczeniem wspólnego projektu realizowanego przez Muzea Narodowe w Warszawie, Poznaniu oraz Krakowie – można podziwiać najważniejsze dzieła artysty. Przedstawiają one zarówno malownicze krajobrazy i barwne sceny życia wsi, przepełnioną mistycyzmem przyrodę, nieokiełznane konie w biegu i ptaki podrywające się do lotu, jak i smugi światła w mgłach poranka czy gwieździste noce. Subtelne budowanie nastroju miesza się tu z ascetyzmem i prostotą środków wyrazu. Wystawę w Warszawie można oglądać do 26 stycznia 2025 roku. Mecenasem MNW jest PGE Polska Grupa Energetyczna.

Józef Chełmoński był romantykiem obdarzonym żywiołowym temperamentem, ogromną siłą witalną i poczuciem humoru. Tworzył dzieła w sposób instynktowny i intuicyjny, niezależny od założeń programowych. Jego twórczość wyznacza początek drogi, która poprowadziła malarstwo polskie do nowoczesności, realizmu i wyzwolenia z patriotycznych powinności. Artysta miał znakomity zmysł obserwacji i zdolność zapamiętywania wrażeń. Jego dzieła wiernie oddają realia życia i wyróżniają się prawdą scenerii. Fascynacja życiem wsi, umiłowanie natury, umiejętność wczuwania się w panujący w niej nastrój, prostota motywów i sugestywność środków artystycznego wyrazu – to główne cechy jego twórczości.

Chełmoński poznał wieś w dzieciństwie i z niej czefal motywy do pierwszych swoich obrazów. Dokumentował rzeczywistość i odtwarzał ją w anegdotycznych scenach rodzajowych. Najchętniej podejmował motyw interakcji w wiejskich społecznościach. Poza dynamicznymi kompozycjami, jak np.