Dramat z prawdziwą historią w tle. Debiut „Wszystko dla mojej matki” w kinach

To film o dziewczynie, która znalazła siłę, by wykrzyczeć swoją historię. Wszystko po to, by odzyskać życie, w którym szuka miejsca na miłość. Nastoletnia Ola po wielokrotnych ucieczkach z domu dziecka trafia do poprawczaka. Dziewczyna nie potrafi jednak zaakceptować otaczającego ją świata i obowiązujących norm. Za tę rolę, Zofia Domalik otrzymała nagrodę za Profesjonalny Debiut Aktorski na 44. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni. Obraz „Wszystko dla mojej matki” w reżyserii Małgorzaty Imielskiej, dla której jest to również debiut fabularny, zwyciężył też w Plebiscycie Publiczności 35. Warszawskiego Festiwalu Filmowego.

Olka ma siedemnaście lat i za ciągłe ucieczki z domu dziecka, sąd umieścił ją w zakładzie poprawczym. Jest uparta, zamknięta w sobie, przez wszystkich uznawana za trudne dziecko. Nikt nie widzi w niej nic wyjątkowego, a sama robi wszystko, aby być niezauważaną. Jej wielkie, niebieskie oczy giną pod wciąż opadającymi włosami. Obgryzione paznokcie, sznyty na rękach nie podkreślają jej dziewczęcości. Nie ma fajnych ciuchów, drogiego telefonu czy ustawionego chłopaka. W przeciwieństwie do koleżanek nie godzi się, by w zamian za papierosy czy drobne pieniądze, świadczyć dozorcy usługi seksualne.

Pewnego dnia do poprawczaka przyjeżdża małżeństwo, Andrzej i Irena. Gdy Ola dowiaduje się, że mieszkają blisko jej dawnego domu rodzinnego wymusza, by zabrali ją na wakacje. Dla niej to szansa, by wreszcie dowiedzieć się więcej o swojej matce. Nie wie, że zapłaci za to ogromną cenę. Kiedy stanie się ofiarą przemocy, zaczyna się bronić. Jedynie sportowy trening daje jej poczucie ulgi i nadzieję, że kolejne zwycięstwo sprawi, iż wreszcie odnajdzie ją matka.

„W poprawczakach gwałt fizyczny czy emocjonalny jest powszechny”

– Historia, którą opowiadamy, jest oparta na faktach i wydarzyła się blisko piętnaście lat temu. Była też tematem mojego filmu dokumentalnego „Bachor”. Chcę się zmierzyć z bohaterką jeszcze raz. Po pierwsze dlatego, że czas nic nie zmienił i podobne historie wciąż się dzieją. Tylko z jedną różnicą – dziś są bardziej brutalne – mówi Małgorzata Imielska. Jak dodaje reżyserka oraz autorka scenariusza, „w zakładach poprawczych gwałt fizyczny, czy emocjonalny jest zjawiskiem powszechnym”.

– Dziewczyny zamknięte w takich ośrodkach żyją w absurdalnej, groteskowej rzeczywistości, która jest przesiąknięta okrucieństwem. Zrealizowany przeze mnie film dokumentalny nie pozwolił na pełne opisanie losów mojej bohaterki, która była wtedy dzieckiem. Ujawnienie jej losów mogło narazić ją na ostracyzm społeczności, w której żyła. W filmie fabularnym nie narażam jej na obnażenie intymności – podkreśla Imielska.

Obrazy w filmie

Sceny zrealizowane w ośrodku wychowawczym opisują to miejsce jako opresyjne i pełne emocjonalnej oraz fizycznej przemocy. Bardzo ważnym elementem opowieści są sceny pokazujące dzieciństwo Oli. Przedstawiono je w formie starego amatorskiego nagrania video. Zdjęcia zrealizowane na potrzeby filmu utrzymane są w stylistyce dokumentalnej. Taki sposób narracji podkreśla autentyczność przedstawianej historii. Ruch kamery oddaje subiektywny punkt widzenia bohaterki. Film zrealizowany jest w planach bliskich i dalekich. Pierwsze opisują intymne, wewnętrzne uczucia bohaterki, drugie – obrazują jej przeżycia, dotyczące otaczającej rzeczywistości.

Tonacja kolorystyczna obrazu jest monochromatyczna, a świat ośrodka wychowawczego został przedstawiony w barwach przygaszonych. Piękna, bujna przyroda Warmii jest opisana za pomocą bardziej żywej, nasyconej kolorystyki i tym samym kontrastuje z dramatem głównej bohaterki.