Świat galicyjskiego sztetla z początku XX w. – „Golem”. Nowa powieść Macieja Płazy
10 lutego, 2021
Czas na azjatyckie walentynki filmowe. Pięć filmów o miłości na Lunarny Nowy Rok
11 lutego, 2021

„Dla Rzeczypospolitej. Józef Piłsudski 1867-1935”. Nowa wystawa w Muzeum w Sulejówku

Można już zwiedzać stałą ekspozycję Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. Wystawa „Dla Rzeczypospolitej. Józef Piłsudski 1867-1935” została zbudowana w hali, która mieści się dwa i trzy piętra pod powierzchnią ziemi. Kluczowe znaczenie mają zgromadzone tu eksponaty. Są to zarówno prace malarskie, jak i obiekty papierowe i fotograficzne, a także tkaniny, militaria oraz przedmioty sztuki zdobniczej. Zastosowanie elektroniki oraz wielu elementów ubarwiających i uzupełniających opowieść, ma zaangażować  zmysły odwiedzających i w sposób nowoczesny zaprezentować wątki historyczne. Osią ukazanej na wystawie opowieści o Józefie Piłsudskim oraz walce o niepodległość Polski są kolejne etapy życia bohatera, począwszy od dzieciństwa i młodości, poprzez lata zesłania na Syberię, walki podziemnej i zbrojnej o odrodzenie państwa, aż po działalność polityczną w II RP.

Ekspozycja stała składa się z sześciu galerii – pięciu biograficznych: „Ziuk”, „Wiktor”, „Komendant”, „Naczelnik”, „Marszałek” i szóstej prezentującej symbole i mity, które na przestrzeni lat obrosły wokół postaci Marszałka. Galerie rozmieszczono chronologicznie na dwóch poziomach hali wystawowej i poświęcone są kolejnym okresom życia i działalności Józefa Piłsudskiego.

Biograficzne galerie wystawy przeplata galeria „Symbol” prezentująca mity i legendy oplatające historię bohatera, ale także ukazuje jego dziedzictwo. Miejscem centralnym ekspozycji jest przestrzeń wydzielona ogromnymi, ekranami, na których wyświetlana jest prezentacja multimedialna stanowiąca unikatową impresję na temat zbiorowego wysiłku na rzecz odzyskania niepodległości. Wewnątrz każdej galerii wyodrębniono przestrzenie, które nazwano scenami – każda z nich została zatytułowana i dopełniona cytatem z tekstów autorstwa Józefa Piłsudskiego.

(fot. mat. pras.)

Galeria Ziuk

Otwierająca ekspozycję, opowiada o pierwszych 24 latach życia Józefa Piłsudskiego. Nazwa galerii to zdrobnienie imienia Marszałka, którym zwracali się do niego najbliżsi (na Wileńszczyźnie wymawiano jako Józiuk). W galerii „Ziuk” rozpoczyna się dedykowana najmłodszym zwiedzającym ścieżka rodzinna – tu przybliżająca rzeczywistość uczniowskich czasów bohatera m.in. XIX-wieczne warunki nauczania, czy przybory szkolne i przedmioty z epoki.

Jedna ze scen galerii zatytułowana „Sybir” stanowi także pierwszą z wielu przestrzeni immersyjnych, w której treść narracji przedstawiona jest w formie multimedialnego pokazu dopełnianego grafiką i eksponatami. Intencją twórców był proces „pochłonięcia” zmysłów zwiedzających w prezentowanym elektronicznie temacie sceny. Odbiór potęgować mają efekty scenograficzne, dynamicznie zmieniające się obrazy oraz oryginalne nagrania buriackich śpiewów, które towarzyszą narracji lektora.

(fot. mat. pras.)

Galeria Wiktor

Opowiada o jednym z prawdopodobnie mniej znanych rozdziałów życia Józefa Piłsudskiego – działalności konspiracyjnej przeciwko caratowi rosyjskiemu. Bohater przyjął wówczas pseudonim „Wiktor”. Widz odkrywa dwa oblicza rzeczywistości: tą widoczną dla wszystkich i konspiracyjną. – Ten efekt udało nam się uzyskać dzięki połączeniu artefaktów takich jak gazeta „Robotnik” – konspiracyjne pismo drukowane przez Piłsudskiego czy ręczna maszyna drukarska dociskowa z tego okresu, oraz scenografii z animacją światłem i grafiką wykonaną w technice druku soczewkowego, pozwalającego na pokazanie dwóch obrazów na tej samej powierzchni. Instalacja ma zaintrygować widza i zachęcać go do odkrywania tajników działalności „Wiktora” – mówi dyrektor Muzeum Robert Supeł.

Galeria w wielu miejscach odwołuje się do języka sztuki. Zwiedzający poznaje historię poprzez orientalny teatr cieni, obrazy Wojciecha Kossaka, rzeźbę Antoniego Biłasa, reprodukcje prac Stanisława Lentza oraz filmy stanowiące rekonstrukcję wydarzeń.

(fot. mat. pras.)

Galeria Komendant

Jest opowieścią o stopniowej przemianie Józefa Piłsudskiego z konspiratora w dowódcę wojskowego Legionów Polskich. Oczywiście nie mniej ważni są także pozostali służący w legionach, a ciekawostkę stanowi wyszukiwarka biogramów „Żołnierze Legionów Polskich 1914– 1918”. Stanowisko zostało stworzone, aby zaprezentować przekrój społeczny legionistów wraz z ich powojennymi losami. Wyszukiwać można według określonych kategorii np. artyści lub znane postaci II RP. Wszystkich łączy legionowe zaangażowanie, a czasem i późniejsze barwne życiorysy sięgające czasów także po II wojnie światowej.

Wśród legionistów można odnaleźć wiele znanych nazwisk sceny i estrady polskiej, czy przyszłych ministrów i generałów. Wyszukiwarka jest narzędziem edukacyjnym pokazującym kilkanaście biogramów, które zostaną uzupełnione do kilkuset pokazujących jak wielu z przyszłych elit było zaangażowanych w walkę Legionów Polskich.   

(fot. mat. pras.)

Galeria Naczelnik

Jest pierwszą z dwóch zlokalizowanych na antresoli i obejmuje ona okres od powrotu Józefa Piłsudskiego do Warszawy z internowania w Magdeburgu po decyzję o przeprowadzeniu przewrotu politycznego 12-tego maja 1926 r. Prezentowane sceny pokazują pierwsze dni niepodległości Polski po ponad stu latach niewoli, proces odbudowywania kraju oraz tworzenia nowoczesnego i demokratycznego ustroju.

Przestrzeń wypełniają m.in. cztery wyspy tematyczne – Armia, Ustrój, Społeczeństwo i Granice, poświęcone tym aspektom tworzenia państwa, którymi Józef Piłsudski zajmował się osobiście. Pozostałe opowiadane są poprzez prezentację multimedialną, infografiki, plakaty propagandowe czy też tablice wiszące nad głowami zwiedzających z cytatami z wypowiedzi polityków i nagłówków gazet tamtego okresu.

(fot. mat. pras.)

Galeria Marszałek

Poświęcona jest ostatniemu etapowi życia Józefa Piłsudskiego. Dziewięć lat rządów Marszałka, pełnych zawirowań i zwrotów akcji, zestawione zostało na osi czasu, prezentując zwiedzającym dziewięciometrową infografikę. Ciekawym uzupełnieniem jest także zupełnie nieznany w Polsce materiał filmowy, który został odkryty pod mylącym tytułem i niewłaściwą datą w prywatnym archiwum w Kalifornii. 

Trwające nieco ponad minutę znalezisko ukazuje walki uliczne w Warszawie podczas wydarzeń w maju 1926 roku i toczące się wśród nich życie codzienne miasta. Scena zamykająca tę galerię skłania ku refleksji, a jednocześnie upamiętnia śmierć oraz uroczystości pogrzebowe Józefa Piłsudskiego.

(fot. mat. pras.)

Galeria Symbol

Ukazuje ona „życie po życiu” bohatera wystawy, czyli mity dotyczące Józefa Piłsudskiego, ale także jego spuściznę. Ostatnia z galerii zaprezentowana jest w trzech odsłonach, umieszczonych w różnych miejscach ekspozycji pomiędzy galeriami biograficznymi.

– Jej istotą jest zbudowanie pomostu pomiędzy biografią bohatera wystawy a współczesnością. Te połączenia osiągnęliśmy przy pomocy eksponatów – symboli z całego XX wieku odnoszących się do walki o niepodległość oraz osoby marszałka. Obok tych bardziej oczywistych możemy znaleźć też wspomnienie rajdu motocyklowego szlakiem Marszałka Piłsudskiego, który odbył się w 1938 roku czy banknotu upamiętniającego setną rocznicę odzyskania niepodległości przez Polskę wyemitowanego przez Narodowy Bank Polski w 2018 – podsumował dyrektor Robert Supeł.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *