Celebryta w walce o niepodległość. „Fantazja polska” o Paderewskim w Ateneum

Światowej sławy pianista i kompozytor, ale też dyplomata i mąż stanu. Ignacy Jan Paderewski wyróżniał się niezwykłą osobowością, erudycją i ogromnym talentem. Spektakl „Fantazja polska” autorstwa Macieja Wojtyszki inspirowany postacią artysty, opowiada o jego słynnym tournée po Stanach Zjednoczonych oraz staraniach o poparcie prezydenta Thomasa Woodrowa Wilsona dla sprawy niepodległości Polski. W sztuce, którą w warszawskim Teatrze Ateneum wystawia Andrzej Strzelecki, główne role grają Krzysztof Tyniec i Marzena Trybała.

Mistrzowska gra otworzyła mu drzwi do najważniejszych salonów artystyczno-politycznych. W salach koncertowych gromadził prawdziwe tłumy. Dzisiaj najprawdopodobniej nazwano by go celebrytą, ale swój muzyczny sukces i popularność wykorzystywał dla „większej sprawy”.

„Fantazja polska” nawiązuje bezpośrednio do historycznych wydarzeń.  To właśnie dzięki staraniom Paderewskiego prezydent USA Thomas Woodrow Wilson w treści swoich „14 punktów” umieścił ten dotyczący niepodległości Polski, a następnie przedstawił je Kongresowi w 1918 roku. Eksponuje też imponującą siłę kobiet będących w otoczeniu muzyka.

(fot. Bartek Warzecha)

Ona – kontrowersyjna i nietuzinkowa, on – celebryta

Helena Paderewska przez prawie czterdzieści lat była zawsze obecna u boku swego sławnego męża. Wspierała go w karierze artystycznej i politycznej. Jej oryginalny sposób bycia zapisał się w wielu anegdotach. Ponoć wchodziła do gabinetu, gdy Paderewski prowadził ważne rozmowy, otwierała pocztę dyplomatyczną, a nierzadko raziła swoim zachowaniem w czasie oficjalnych spotkań. Przedmiotem niewybrednych żartów było nietypowe hobby Paderewskiej, czyli hodowla ozdobnych kur. Osiągnęła w tej dziedzinie niemałe sukcesy. Była też znana ze swojej działalności charytatywnej. W okresie I wojny światowej organizowała pomoc dla ofiar konfliktu w Polsce, była inicjatorką powołania Polskiego Białego Krzyża, założyła Towarzystwo Pomocy dla Inteligencji oraz ufundowała szkołę dla dziewcząt w Julinie.

O nim można śmiało powiedzieć, że był pierwszym polskim celebrytą. Po Ameryce Ignacy Jan Paderewski podróżował własnym wagonem z instrumentami, by podczas podróży móc ćwiczyć i komponować. Ten pociąg zawsze witany był przez oficjalne reprezentacje i tłumy fanów. Największe pieniądze Paderewski zarobił w Ameryce, zdobywając równocześnie niewyobrażalną popularność, ale i potężnych sojuszników, co następnie spożytkował dla spraw, które nosił w sercu, czyli polskiej niepodległości, muzyki i filantropii.

(fot. Bartek Warzecha)

Obsada i twórcy spektaklu

Sztukę „Fantazja polska” reżyseruje Andrzej Strzelecki, za scenografię i kostiumy odpowiada Tatiana Kwiatkowska, opracowanie muzyczne to dzieło Wojciecha Borkowskiego. W obsadzie oprócz Marzeny Trybały i Krzysztofa Tyńca w rolach Heleny i Ignacego Jana Paderewskich, znaleźli się Maria Sobocińska/Katarzyna Ucherska jako Mary Lee, Ewa Telega, która gra Marcelinę Sembrich-Kochańską, Katarzyna Łochowska jako Edith Bolling Galt Wilson, Marek Lewandowski wciela się w postać Thomasa Woodrowa Wilsona, Dariusz Wnuk Marcela Piou, a Magdalena Andres – Holly.

Prapremiera sztuki w warszawskim Teatrze Ateneum nawiązuje do okoliczności jubileuszowych związanych z 100. rocznicą odzyskania przez Polskę niepodległości i przypadającego w tym roku 90-lecia samego teatru.