Wznawiane powieści dały Johnowi Steinbeckowi miejsce w kanonie literatury pięknej (fot. mat. pras.)
To jeden z najpoczytniejszych pisarzy XX wieku, którego książki otrzymały Nagrodę Pulitzera oraz National Book Award. Sam John Steinbeck w 1962 roku został laureatem Literackiej Nagrody Nobla. Nie dziwi więc fakt, że jego wznawiane powieści doczekały się kolekcjonerskiej oprawy. Tak jest w przypadku książki „Grona gniewu”, która stanowi porywającą lekcję historii. W jej ekranizacji – wyreżyserowanej przez Johna Forda – w roli głównej wystąpił Henry Fonda. Z kolei „Na Wschód od Edenu” to ponadczasowa opowieść o miłości, zdradzie i grzechu, który przebiera różne formy i często prowadzi do zguby… Uznawana jest za jedno z najwybitniejszych dzieł pisarza. Po mistrzowsku przedstawił w niej emocje, motywacje czy moralność bohaterów. Ta powieść również została zekranizowana – tym razem przez Elię Kazana – a w roli głównej wystąpił sam James Dean.
Stany Zjednoczone, lata 30. XX wieku. Wielki kryzys zbiera tragiczne żniwo. Rodzina Joadów decyduje się opuścić rodzinną Oklahomę i w poszukiwaniu pracy przenieść się do Kalifornii. Po dotarciu na miejsce okazuje się jednak, że nie ma ono nic wspólnego z krainą mlekiem i miodem płynącą znaną z reklamowych folderów. Zamieszkujący ją farmerzy – sami dotknięci bezrobociem i ledwo wiążący koniec z końcem – są do przybywających do ich stanu nastawieni wręcz wrogo.
Czy w takich okolicznościach Joadom uda się stworzyć dla siebie jakąś przyszłość? Ile będą gotowi poświęcić, by przeżyć? Historia o świecie wyzysku i wysiedlania ranczerów z ich rodzinnych stron w chwili premiery wzbudziła liczne kontrowersje. Negatywna wizja kapitalizmu rozdrażniła polityków u steru do tego stopnia, że powieść znalazła się na liście książek zakazanych w Stanach Zjednoczonych.
„Na Wschód od Edenu”
Powieść „Na Wschód od Edenu” opowiada o tragicznym losie rodziny Trasków, która na przełomie XIX i XX wieku osiedliła się w dolinie Salinas. Adam Trask, farmer, samotnie wychowywał dwóch synów – Arona i Kaleba. Chłopcy różnili się od siebie jak woda i ogień, a jedyne, co ich łączyło, to nieustanna rywalizacja o miłość surowego ojca. Aron był spokojny i posłuszny, a Kal to urodzony buntownik, który żywił wyraźną niechęć do brata i za wszelką cenę chciał odnaleźć matkę. Napiętą sytuację między braćmi pogłębiła jeszcze miłość do tej samej dziewczyny – Abry. W końcu Kaleb odnajduje matkę, demoniczną Kathy, w domu publicznym i odkrywa, że jest ona zupełnym przeciwieństwem tego, co uosabia ukochany ojciec. Rozdarcie wewnętrzne, konieczność dokonania wyboru i nadmiar napięć doprowadzają do tragedii…
„Na wschód od Edenu” to jedna z najwybitniejszych i zarazem najpopularniejszych powieści XX wieku. Podczas gdy w warstwie fabularnej jest realistyczną sagą rodziny kalifornijskich ranczerów, jej drugie, głębsze dno można odczytywać jako reinterpretację biblijnej historii o Kainie i Ablu i przypowieść o walce dobra ze złem. Steinbeck nie robi tego w sposób przesadny czy moralizatorski. Pokazuje ludzkie zmagania z losem, własnym charakterem czy okolicznościami. Pozostawia z nadzieją na zwycięstwo dobra nad złem.
O autorze
John Steinbeck (1902-1968) to amerykański powieściopisarz, laureat Nagrody Nobla w 1962 r. za „realistyczny i poetycki dar, połączony z subtelnym humorem i ostrym widzeniem spraw społecznych”. Jego najbardziej znane powieści to m.in. „Tortilla Flat”, „Myszy i ludzie”, „Grona gniewu” i „Ulica Nadbrzeżna”.
