Współczesne polskie obrazy i rzeźby. Wystawa „Sztuka to wartość” w Narodowym

Wybór ponad 30 prac ze zbioru dzieł sztuki współczesnej, zgromadzonych przez PKO Bank Polski, prezentuje wystawa „Sztuka to wartość” w Muzeum Narodowym w Warszawie. Znajdują się wśród nich m.in. obrazy i rzeźby takich twórców jak: Krzysztof Bednarski, Tomasz Ciecierski, Stefan Gierowski, Marek Chlanda, Łukasz Korolkiewicz, Zofia Kulik czy artyści niegdyś związani z Gruppą. Wystawa jest próbą opowiedzenia o kształtowaniu się komercyjnych kolekcji sztuki współczesnej w Polsce, a także pozwala spojrzeć na działalność kolekcjonerską jako wartość: finansową i intelektualną. Ekspozycja potrwa do 30 czerwca.

PKO Bank Polski jest jedną z niewielu instytucji w kraju posiadających tak bogatą kolekcję polskiej sztuki współczesnej. Każde dzieło to osobna historia, ale razem tworzą spójną całość. Zapoczątkował ją zakup w 1998 roku ponad 70 prac 33 twórców: obrazów, fotografii, rysunków, grafik i rzeźb. Wybór powierzono Andzie Rottenberg, kuratorce i krytykowi sztuki, która zgromadziła pochodzące z połowy lat 90. prace wybitnych polskich artystów trzech pokoleń. Z okazji jubileuszu 100-lecia PKO Banku Polskiego, po raz pierwszy kolekcja prezentowana jest szerszej publiczności. Ekspozycja „Sztuka to wartość” to także istotny element wieloletniej współpracy Muzeum Narodowego w Warszawie z bankiem, partnerem i mecenasem licznych przedsięwzięć muzealnych.

– Od początku PKO Bank Polski jest ważną częścią polskiej gospodarki i życia społeczno-kulturalnego kraju. Jako instytucja społecznie odpowiedzialna działa na rzecz i z udziałem społeczeństwa. Jednym z przejawów tego zaangażowania jest mecenat sztuki, który postrzega jako swój obowiązek i przywilej. Wspieramy wiele działań i instytucji kultury – mówi Zbigniew Jagiełło, prezes Zarządu PKO Banku Polskiego.

Trzy części wystawy

Narracja ekspozycji zachowuje układ chronologiczny, wyznaczany przez daty uzyskania przez artystów dyplomów. Na wystawie można więc wyróżnić trzy odrębne części. Centralna skupia artystów nestorów, w większości profesorów akademickich, którzy kształtowali kolejne pokolenia twórców. W tej części znajdują się m.in. prace Jacka Sempolińskiego, Zbigniewa Makowskiego czy Jana Tarasina, w tym jego „Narodziny przedmiotów II”, w których tytułowe przedmioty, przedstawione za pomocą intensywnych plam barwnych, są uproszczone do znaków budzących skojarzenia z pismem hieroglificznym.

Kolejną część wystawy tworzą dzieła artystów, którzy dyplomy otrzymali w latach 70.XX wieku. W ich twórczości wyraźnie zaznacza się wpływ konceptualizmu, a także tendencja do eksperymentowania i łączenia różnych technik, często w zupełnie nowy sposób. Są to m.in. prace Teresy Murak, ręcznie czerpane papiery, owoc działań performerskich, czy fotografie Mikołaja Smoczyńskiego, niczym abstrakcyjne obrazy z pracowni artysty. Wśród pokazywanych dzieł znajdują się również charakterystyczne fotografie Zofii Kulik z serii „Desenie” czy płótna Edwarda Dwurnika z krótkiego i nietypowego cyklu „Błękitny”, zaskakującego dla odbiorców przyzwyczajonych do widoków miasteczek z cyklu „Podróże autostopem” czy „Sportowców”. Dwurnik odchodzi w nim od komentowania bieżących spraw społeczno-politycznych na rzecz kontemplacji natury. Znajduje się tu także obraz „Pod wzgórzem” Łukasza Korolkiewicza, przedstawiciela polskiego fotorealizmu.

Ostatnia część ekspozycji skupia prace artystów, którzy kończyli studia w stanie wojennym lub tuż po nim. Przedstawicielami tego okresu są twórcy związani z Gruppą: Ryszard Grzyb, Jarosław Modzelewski i Włodzimierz Pawlak, działający od lat 80. w Warszawie, współtworzący styl nowej ekspresji. Na wystawie znajdują się obrazy powstałe już po rozwiązaniu grupy w1992 roku, jednak stylistycznie bliskie ekspresyjnym pracom z okresu stanu wojennego. Najmłodsze pokolenie reprezentuje Robert Maciejuk, który obronił dyplom w 1990 roku. Jego obraz „Dachy I” otwiera kolekcję na następne generacje polskich twórców.

Wydarzenia towarzyszące

Ekspozycja jest cennym uzupełnieniem prezentacji sztuki współczesnej dostępnej w Muzeum Narodowym w Warszawie, w Galerii Sztuki XX i XXI Wieku oraz Galerii Wzornictwa Polskiego.

Towarzyszy jej katalog dokumentujący całą kolekcję PKO Banku Polskiego, zawierający teksty Andy Rottenberg, twórczyni kolekcji, dr hab. Lidii Stefanowskiej, dyrektora Zbiorów Bankowych w PKO Banku Polskim oraz Katarzyny Szydłowskiej-Schiller, kuratorki muzealnego pokazu. W ramach wystawy odbywać się będą prowadzania kuratorskie, warsztaty i pokazy filmowe. Zaplanowano również spotkania z artystami, których prace można oglądać na wystawie.