Maria Skłodowska-Curie w różnym okresie życia, w tym na jednej z ostatnich fotografii (w środku - fot. NAC)
To niezwykła, podana z perspektywy bliskiej osoby, opowieść o prywatnej sferze życia Marii Skłodowskiej-Curie: codziennych problemach oraz życiowych dramatach, z którymi przyszło jej się mierzyć. Należy tu wymienić choćby przedwczesną śmierć matki i siostry, trud życia w okupowanym kraju, brak pieniędzy, walkę o prawo do wykształcenia oraz naukowej pracy, tragiczny wypadek ukochanego męża czy niebywały atak francuskiej prasy w związku z jej głośnym romansem. Historia jej życia to opowieść o sile, odwadze, determinacji, namiętnościach oraz całkowicie pochłaniającej pasji. Ukazało się właśnie pierwsze w Polsce pełne i niecenzurowane wydanie kultowej biografii „Maria Curie”, napisanej przez jej córkę – Ewę Curie.Partnerem wydania jest Muzeum Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie.
Była jedną z najwybitniejszych kobiet w historii nauki. Pierwszą, która zdobyła Nagrodę Nobla – i jedyną, która otrzymała ją dwukrotnie. Odkrywczyni polonu i radu całe życie musiała zmagać się z narzuconymi jej ograniczeniami, odważnie jednak burzyła funkcjonujące w jej epoce stereotypy. Podczas lektury tej fascynującej biografii zobaczyć można w niemal pomnikowej postaci człowieka z krwi i kości, a w rozterkach noblistki doszukać się uniwersalnych dylematów.
Ta książka do niedawna była w większości polskich domów. Wielokrotnie wznawiana, nagrodzona American National Book Award, w 1943 roku sfilmowana przez Metro-Goldwyn-Meyer.Książka wzbogacona została w niepublikowane dotąd dokumenty oraz zdjęcia. Tłumaczka Agnieszka Rasińska-Bóbr uzupełniła klasyczny przekład biografii autorstwa Hanny Szyllerowej, dodając pominięte wcześniej fragmenty oraz listy Marii, do których po latach cudem udało się dotrzeć – choć spłonęły w powstaniu warszawskim, okazało się, że zachowały się kopie części z nich.
Maria Curie z córkami: Ewą i Ireną w ogrodzie domu w Sceaux, 1908 r. (fot. wikipedia.org)
Fragmenty książki
„Nigdy jeszcze Maria nie była w jego oczach tak ładna i pociągająca jak wówczas, w wytartej sukience, pośród nagich ścian poddasza, nigdy jeszcze jej młoda, uparta, od nadmiaru pracy wynędzniała twarz nie wydała mu się prześwietlona takim wewnętrznym blaskiem”.
„Zresztą za wiele ma obowiązków, aby móc sobie pozwolić na bezpłodne trwonienie choćby jednego atomu siły. Niosąc na barkach ciężar swej pracy naukowej, domu, macierzyństwa i nauczania – Maria, niczym ekwilibrystka, z trudem posuwa się naprzód. Kolejna rola do odegrania zakłóciłaby równowagę i Maria spadłaby z naprężonej liny. Żona, matka, uczona, wykładowczyni nie ma ani sekundy wolnego czasu, by odgrywać sławną uczoną.”
Maria Skłodowska-Curie w laboratorium Instytutu Radowego w Paryżu, 1921 r. (fot. wikipedia.org)
O autorce
Ewa Curie to młodsza córka Marii Skłodowskiej-Curie i Piotra Curie. Pisarka, dziennikarka i pianistka. Autorka słynnej biografii matki „Madame Curie”, opublikowanej po raz pierwszy w 1937 roku. Dziennikarka i korespondentka wojenna, która za zbiór relacji wojennych „Podróż wśród wojowników” nominowana została do Nagrody Pulitzera.
Podczas II wojny światowej stanęła po stronie Charles’a de Gaulle’a i sił Wolnej Francji, za co rząd Vichy pozbawił ją obywatelstwa i skonfiskował majątek. Po wojnie udzielała się politycznie, zajmując się sprawami kobiet. Została także specjalnym doradcą sekretarza generalnego NATO oraz „pierwszą damą UNICEF-u”. Jej siostra Irena Curie została laureatką Nagrody Nobla w dziedzinie chemii.
