Na samym początku zwiedzający mogą przenieść się do XVIII wieku, by poznać Wenecjanina tęskniącego za ojczystą wyspą Murano. Kolejnym etapem podróży jest spacer dawną Dzielnicą Północną, która przed wojną była centrum żydowskiego życia – w czasach, gdy Warszawa była domem największej w Europie Diaspory. Przedwojenna ulica Nalewki, wówczas tętniąca życiem reprezentacyjna ulica handlowa, nie ustępująca wielkością i różnorodnością sklepów, warsztatów i towarów dzisiejszej Marszałkowskiej w Warszawie, czy Piotrkowskiej w Łodzi.
Przedstawione zostały dramatyczne losy Żydów, których uwięziono w utworzonym tu warszawskim getcie, jak planiści dźwigający stolicę z wojennych gruzów zakładali nowe, modernistyczne osiedle, a także historie słynnych warszawskich windziarek, które przysłużyły się budowie nowoczesnej dzielnicy, a nawet w co bawiły się dzieci na podwórkach powojennego Muranowa. Do tej fascynującej podróży w czasie zapraszają twórcy wystawy: współautorzy Beata Chomątowska i prof. Jacek Leociak oraz kuratorka Kamila Radecka-Mikulicz.
Co oprócz wystawy?
Wystawie towarzyszy katalog „Tu Muranów. Dzielnica ponad gruzami”, zbiór 21 esejów autorstwa historyków, artystów i varsavianistów. Zaglądają w głąb miasta, odsłaniając wielowarstwową historię Muranowa, przyglądając się mu z różnych perspektyw: historycznej, archeologicznej, socjologicznej, psychologicznej, architektonicznej i przyrodniczej. Opowiadają o mieszkańcach dzielnicy – tych dawnych i tych współczesnych.
Równolegle do wystawy powstawał podcast, rodzaj „muranowskiej opowieści w odcinkach”. Jakimi dźwiękami tętniła przedwojenna Dzielnica Północna? Którędy udało się wyprowadzić z getta małego Mariana Kusznera? Jak zmieniał się świat obserwowany przez dekady z okna zakładu tapicerskiego na Karmelickiej? W podcaście „Tu Muranów” o swojej dzielnicy opowiadają świadkowie historii, wśród nich Halina Birenbaum, Krystyna Budnicka, Józef Hen i Marian Marzyński, a także współcześni mieszkańcy, bywalcy i osoby związane z Muranowem. Podcasty udostępnione zostaną na stronie internetowej polin.pl i w aplikacjach podcastowych w lipcu br.
Muranów wczoraj, dzisiaj i jutro
Wystawie towarzyszyć będzie też społeczna instalacja muranowska. Stworzą ją przyniesione przez mieszkańców i mieszkanki osiedla pamiątki rodzinne, dokumenty, fotografie, przedmioty – to one i związane z nimi historie staną się treścią prezentowaną w ramach instalacji w holu głównym muzeum. Ci, którzy zazwyczaj są tylko zwiedzającymi, staną się współtwórcami opowieści o muranowskiej historii. To działanie ma podkreślać wartość indywidualnych kolekcji i prywatnej pamięci.