Jak zachować niezależność i pozostać sobą. „Głos. Wojciech Mann w rozmowie z…”
20 października, 2020
To prostsze niż myślisz. Poradnik „Zdrowe zęby. Opowieść o pięknym uśmiechu”
22 października, 2020

Opowieść o artystce i fenomenie jej postaci. Biografia „Tove Jansson. Mama Muminków”

Tove Jansson znana jest na świecie jako twórczyni postaci Muminków (fot. moomin.com)

To biograficzna książka o Tove Jansson, fińskiej pisarce, malarce, rysowniczce i ilustratorce, której sławę na całym świecie przyniosły postacie trolli, które wymyśliła – Muminki. „Praca i miłość” to było jej motto. Jak pisze Boel Westin – „jej życie to opowieść sama w sobie, przepełniona malarstwem i trollami, pisarstwem i poszukiwaniem, pracą i miłością”. Intymne dzienniki z niemal całego życia, tysiące listów i szpargałów, ale przede wszystkim wieloletnia przyjaźń pozwoliły Boel Westin, profesorce ze Sztokholmu, stworzyć jej pełny portret. Opublikowana w Polsce w 2012 roku książka cieszyła się wielką popularnością – teraz przyszedł czas na jej wznowienie, która odkrywa wiele nieznanych faktów z życia artystki. Na początku października do kin w Finlandii wszedł film biograficzny o życiu Tove Jansson w reżyserii Zaidy Bergroth. Jego budżet to 3,4 mln euro, co czyni go drugą największą fińską produkcją kinematograficzną.

Tove Marika Jansson urodziła się 9 sierpnia 1914 roku w Helsinkach. Była fińską pisarką szwedzkojęzyczną, malarką, ilustratorką i rysowniczką komiksów, znaną najbardziej jako autorka książek o Muminkach. Jej ojciec Viktor Jansson był rzeźbiarzem, a matka, Signe – projektantką. Jej bracia również byli artystami: Per Olov Jansson fotografem, Lars Jansson autorem tekstów i rysownikiem komiksowym. Tove rysowała dla satyrycznego pisma „Garm”. W latach 1930–1933 studiowała malarstwo w Sztokholmie, a później w Akademii Sztuki Ateneum w Helsinkach. Studiowała również w Paryżu. Jansson mieszkała w Helsinkach, ale większość czasu spędzała z dala od swojego atelier, na wyspie Klovharu w Zatoce Fińskiej, która stała się tłem dla jej książek. W 1945 roku wydała pierwszą powieść o małych trollach, które bardzo spodobały się dorosłym, a dzieci je pokochały. Stworzyła Dolinę Muminków – szczęśliwą krainę, o której marzyła podczas wojennych nalotów – pełną ciepła, przyjaźni i koloru. Wymyśliła sobie cudowny świat, do którego weszła i w nim się spełniła.

Przez czterdzieści lat, aż do śmierci, żyła ze swoją partnerką, graficzką Tuulikki Pietilä – autorką wielu rysunków do jej książek. Ich wspólne podróże oraz pobyt na wyspie zostały utrwalone na taśmach filmowych, które stały się podstawą kilku filmów o ich życiu. Pietilä była pierwowzorem jednej z postaci z książek Tove Jansson – Too-tiki występującej w „Zimie Muminków” i „Opowiadaniach z Doliny Muminków”. 2 grudnia 1976 w Ambasadzie PRL w Helsinkach Tove Jansson odebrała przyznany jej w 1975 roku, na wniosek dzieci, Order Uśmiechu oraz legitymację z numerem 133. Zmarła 27 czerwca 2001 w Helsinkach. Kochają ją dzieci i dorośli na całym świecie.

O autorce

Boel Westin jest szwedzką literaturoznawczynią i wykładowczynią na Uniwersytecie w Sztokholmie. Jej doktorat był nowatorskim i wnikliwym studium „Familjen I dalen” („The Family in the Valley”), poświęconym fenomenowi Doliny Muminków. Podczas tych prac weszła w bliską zażyłość z Tove Jansson, dzięki temu uzyskała dostęp do bardzo prywatnych, wręcz intymnych materiałów – dzienników, jakie Tove systematycznie pisała oraz jej korespondencji.

Wiele razy odwiedziła Polskę, promując swą książkę i spotykając się z czytelnikami i miłośnikami twórczości Tove Jansson.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *